Normaal gesproken doen circusartiesten er alles aan om niet te vallen. Dat is anders in de voorstelling MAT. Deze productie van gezelschap TENT gaat juist over de val. Over het moment waarop je richting de grond duikt, landt, opkrabbelt en opnieuw begint. De mat wordt in deze voorstelling niet alleen ingezet als bescherming voor de vallende acrobaten; het is ook een hoofdrolspeler.
In de Stadsschouwburg zie ik deze avond verrassend veel kinderen in de zaal zitten. Bij nader inzien is het logisch. Het is voorjaarsvakantie (lekker lang opblijven), deze voorstelling is volgens de site van SPOT geschikt voor 7 tot 107 jaar – voor vrijwel iedereen dus – én het is circustheater. Voor acrobatiek ben ik altijd te porren. Ik kan ademloos toekijken als artiesten hun lichamen inzetten om een menselijke toren te maken. Altijd denk ik: als ze maar niet vallen… De acrobaten van TENT, huis voor hedendaags circus, kiezen voor een totaal andere aanpak: zij laten zich bewust vallen. Keer op keer. Dat klinkt eenvoudiger dan het is.
Het podiumbeeld doet denken aan een XXXL beddenzaak.
De hele vloer ligt bezaaid met matrassen: matten van tientallen centimeters dik. Zo'n matras ziet er heerlijk zacht uit, alsof je er helemaal in kunt wegzakken. Maar schijn bedriegt. Zes acrobaten staan op de matten. Door de enorme dikte van die matten, zijn hun voeten ver boven de grond. Een voor een laten zij zich voorover vallen. Iedere val wordt beantwoord door het geluid van de mat: een harde dreun. Dat lijkt mij allesbehalve een zachte landing.
De acrobaten maken groepjes, leunen achterover en houden elkaar in evenwicht. Het doet mij denken aan een oefening die ik moest doen. Iets met teambuilding: sluit de ogen, hang achterover en vertrouw op degene die je vasthoudt. Voor mij is zo'n oefening altijd een reden om dan tóch even stiekem te kijken, want je weet het maar nooit. Voor hetzelfde geld laat 'jouw partner' los en val je. Dat is ook precies wat in deze voorstelling gebeurt. De acrobaten sluiten hun ogen, laten elkaar los en geven zich over aan de val. De mat vangt hen telkens weer op.
Wat MAT bijzonder maakt, is dat de acrobaten voortdurend opstaan en hun val perfectioneren. Het 'voorover vallen' uit het begin maakt plaats voor een andere, meer stijlvolle val. Vanaf een hoger punt en met nieuwe variaties. De acrobaten klimmen op de mat, vallen achterwaarts en zijwaarts en maken salto's. Tijdens de voorstelling worden de matten door de acrobaten verplaatst of rechtop gezet. Hierdoor krijgt de mat telkens een andere rol: een toren om in te klimmen, een hoge muur of als bewegende obstakels die een acrobaat dreigen in te sluiten...
De makers zijn de hele voorstelling in contact met elkaar. Met een glimlach moedigen ze elkaar aan, trotseren samen de hindernissen van de mat en... ze krijgen onenigheid. Dat laatste mondt uit in een korte showworstel-scène, waarin de acrobaten elkaar wegduwen en hun lichamen letterlijk in de strijd gooien. Een acrobaat wordt bedolven onder een weggesmeten mat. De matten op de grond doen mij denken aan een arena waar het er hard aan toe gaat.
'Als je niet hoeft te landen, kan iedereen vliegen'
Met MAT willen de makers een verhaal vertellen over prestatiedruk en faalangst, over de sprong wagen en doorzetten (bron: website TENT). En ja, ook deze avond zie ik menselijke torens verrijzen: tweehoog en driehoog. Hier gaat het niet zozeer om de (overigens knappe) opbouw en samen blijven staan, maar om wat er daarna gebeurt. De acrobaten laten de torens, en daarmee zichzelf, uiteen vallen. Het proces van het neerkomen, waarbij iedereen tegelijkertijd op een veilige manier moet zien te landen op de mat, vind ik spannend om te volgen.
In de laatste scène wordt de cyclus van 'klimmen, vallen, landen, klimmen' uiteindelijk doorbroken. In plaats van te blijven vallen, staat iedereen op eigen benen. Om daarna weer verder te gaan. Een ingetogen, maar krachtig slot van een energieke voorstelling.
Makers
Regie: Zinzi Oegema
Co-regie, vormgeving en concept: Hanneke Meijers
Choreografie: Piet van Dycke
Muziek: My Blue Van
Licht: Wouter Moscou
Nog even dit
Onze artikelen zijn gratis en zullen nooit achter een betaalmuur verdwijnen. Voor theatermakers willen wij een onafhankelijk en levendig platform bieden: voor nu en in de toekomst. Donaties zorgen ervoor dat wij op lange termijn kunnen blijven investeren in het platform Theater050 en dat verhalen over theaterproducties belicht worden.
Betalen kan via onderstaande knop en je mag het bedrag zelf kiezen.
Bedankt voor je steun!
Kies het bedrag en doneer
Verbaal vuurwerk in het Grand Theatre
Ingrid de Vries
Verhalen
Dio van Velden
Verhalen
