Theater is een manier van leven voor Dio. Hij schrijft erover en ervoor. Als geheugensteuntje voor hemzelf en als steuntje in de rug voor anderen. Voor uitvoerenden, toeschouwers en de rest.
Naast schrijver is Dio theatermaker en speler. Hij enthousiasmeert en begeleidt veel aanstormend talent. Speciale interesses zijn totaalbeleving en publieksparticipatie, het liefst op bijzondere locaties en met pittige onderwerpen. Daarnaast kunnen cultureel ondernemerschap en de ambities van nieuwe theatermakers op zijn belangstelling rekenen.
Van Theatergroep Aluin uit Utrecht had ik nog nooit gehoord. Toch bestaat zij (V/M/X) al dertig jaar. Aluin noemt zichzelf 'het meest bescheiden theatergezelschap van Nederland'. Ze spelen 'Twelfth Night' ofwel 'Driekoningenavond'. Het stuk is een vrolijk tussendoortje van William Shakespeare.
Zondagmiddag: ik ga naar de tentoonstelling van de Groningse wetenschapper/kunstenaar Felix Hess in Pictura. Componiste en geluidskunstenares Huba de Graaff geeft een soundscape-concert. En dat alles in het kader van het festival Soundsofmusic.
"Ik wil, ik wil, ik wil en ik wil…" Het houdt niet op. Het dramt, ramt maar door net als de single 'Ich will' van het derde album ‘Mutter’ van de Duitse band Rammstein. Ik ben te gast in het Grand Theatre. Bij de voorstelling 'Desire' van Louis Janssens. Onderdeel van het Jonge Harten Festival.
Het is een gure maandagavond. Ik ben te gast in de Stadsschouwburg in het kader van Jonge Harten Festival. Konvooi speelt de in de pers bejubelde voorstelling 'High Rise'. Gebaseerd op de roman van J.G. Ballard uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Er is een woontoren uit de grond gestampt. Veertig verdiepingen hoog maar liefst. De bovenste etages bevinden zich zo’n beetje in de hemel.
Het staat al seizoenen lang op mijn verlanglijstje: een voorstelling bijwonen met Florian Myjer. Steeds lees ik lovende woorden over dit talent maar weinig is hij in Groningen te beleven of ik kan niet. We lopen elkander steeds mis. Maar nu gaat het toch eindelijk gebeuren! Ik ga naar de voorstelling ‘Brideshead revisited’ in de Stadsschouwburg. Naar Florian Myjer. Ik heb me extra zorgvuldig gekleed: "You only get one chance to make a first impression" tenslotte.
Moddergat is het meest noordelijke dorp van Nederland. Het telt 220 inwoners. In 2013 waren dat er nog 224. Een zeer verontrust CBS constateert een daling van maar liefst 1,79%. In de glorietijd floreerde er een garnalenfabriek. Het is al jaren een museum. En 'Moddergat' is de titel van het theaterprogramma van Koen en Jeroen.
Een avondje adembenemend griezelen in het theater. Daar verheug ik mij erg op. Het is tenslotte bijna 31 oktober dus bijna Halloween. Horror is een tak van theatersport welke in het theater maar zelden te zien is.
Enige maanden terug las ik ergens een klein berichtje: er komt een theatervoorstelling met iets van of over de Hindenburg. Ik ben direct gretig. Dat heeft alles te maken met de enige anekdote welke ik ken uit de prille jeugd van mijn oma. Op 14 oktober 1929 vaart er een luchtschip boven Nederland: de Graf Zeppelin. Het hele dorp loopt uit en staart verbijsterd naar het wonder. Mijn oma is een hummel maar haar vader tilt haar bovenop de regenput. Het scheelt nauwelijks een meter maar hij spreekt de woorden: "Zo, nu kun ook jij haar van héél dichtbij zien."
Spreek het maar eens uit: Koyaanisqatsi. En dat twintig keer achter elkaar. Want dat is een van de kenmerken van de zogenoemde 'minimal music': het repeterende karakter. Ik ben te gast in de Oosterpoort bij de filmvertoning, live begeleid door het Philip Glass Ensemble. Een theaterconcert, ondersteund door beelden.
Het is een aantal van u vast wel eens gebeurd: je staat voor een bananendoos vol pluizige en krioelende snoezigheid en weet binnen tien seconden: die wordt het! Niet de brutaalste, niet de bijdehandste, of mooiste, luidste, ook niet de meest schuwe. Waarom dan die ene? Die steelt meteen je hart. Deze zit afwachtend maar alert op het kontje met dat innemende koppie en die oceaanblauwe oogjes nieuwsgierig schuin omhoog en je weet: die neem ik!
"We nodigen je uit voor een exclusieve conferentie van vergeten maskers en geheime genootschappen. De betoverende soloperformance van Matías Umpierrez ontleedt onze obsessie om onszelf te (ont)worden." Deze tekst uit de aankondiging van het Noorderzon Festival is wervend en nog te bevatten. De bijbehorende foto is van een intrigerende schoonheid. Ik wil dit beleven!"
Reünies zijn met grote regelmaat uitgangspunten voor toneelstukken, films en meer. De trouwerij van een achterneef, de dood van oma of suikeroom, een lustrumverjaardag of -bruiloft van die of gene: er is altijd een reden om familie en intimi na lange tijd weer eens te verleiden tot samenkomen. En zin of tegenzin: uitnodigingen worden geaccepteerd. Het weerzien begint meest hartelijk of in elk geval beleefd vriendelijk. Maar bij de eerste borrel wordt gedregd naar ouwe koeien, de sfeer verpest.
Het bijbelverhaal over Sodom en Gomorra heeft op mij altijd een woeste aantrekkingskracht gehad en gehouden. Performer/theatermaker Arno Verbruggen (hen/hun, Brussel 1997) maakte en speelt 'Sodom'. In een container: mijn favoriete mini-Carré. Ik ga mijn eerste Noorderzon voorstelling van dit jaar beleven.
Tijdens het Kerstdiner verdwijnt Edwin Drood. Iets later wordt zijn, geleende, overjas bebloed en al gevonden. Algemeen wordt aangenomen dat Drood is vermoord. Daar eindigt het verhaal van Dickens. Aan het publiek is het om dit mysterie op te lossen…
Een nieuwe versie van 'Jesus Christ Superstar' gaat op tournee door het land. Het is een alledaags verhaal over aanbidding en verraad. Verheerlijking en laster. Het licht dooft en de muziek wordt ingezet. De spelers komen op.
Marlene Dietrich: wie kent haar nog? Als ik haar naam wel eens laat vallen en iets over haar vertel in mijn theaterlessen of regieprocessen, zie ik wazige blikken. Voor de jeugd vallen dergelijke verhalen in de categorie: er is een nieuwe dinosoort ontdekt. Logisch. De carrière van deze legendarische diva speelde zich af van 1930 tot 1975. De laatste vijftien jaar van haar leven heeft ze zich opgesloten in haar Parijse appartement.
Theater 050 is uitgenodigd voor de voorstelling 'Gendermonologen' van 'Raymi Sambo Maakt'. Ik had nog nooit van deze makers gehoord, maar ze maken al vele jaren. Met deze voorstelling stonden ze eerder op Oerol en nu dus op tournee.
En ineens is het lente! Intens en fel. Na een kwakkelende zomer, een vroege herfst, een lethargische en sombere winter laat ze zich weer zien: de zon! De Schouwburg ziet er een stuk vrolijker uit, de deuren staan wagenwijd open voor het publiek voor de voorstelling 'Lady + Lord MacBeth'.
Op zondagmiddag mag ik te gast zijn bij de voorstelling 'Wrakhout' door De Noorderlingen. Het Grand Theatre stroomt vol met familie en vrienden van de spelers. De plaatselijke bloemenwinkels hebben uitstekende zaken gedaan. De voorstelling van een uur is vrij en losjes geïnspireerd door het boek 'Lord of the Flies' van de Britse schrijver William Golding. Het was zijn eerste roman en verscheen in 1954.
Wat is het Grand Theatre aan de Grote Markt toch altijd weer een heerlijke plek om naartoe te gaan. Fijn terras, intieme foyer, altijd heel vriendelijke gastvrouwen en -heren. Leuk publiek, een tikje artistiek qua gedrag, gesprekken en kleding. Het fijnste is uiteraard de wat alternatieve programmering waarmee het Grand Theatre een soort Off-Broadway en Off-Off-Broadway is van Groningen. Steeds weer ontdek ik nieuwe makers, spelers en gezelschappen. Zoals nu: Theater Utrecht...
"Een klap in je gezicht is net zoiets als twee treinen die frontaal op elkaar botsen. Het gaat ontzettend snel en de schade is enorm. De knokkels die het zachte weefsel van lippen raken maken ook veel stuk."
Het leven is een best ingewikkeld en tamelijk wreed gezelschapsspel. Het venijn en sardonisch genoegen waarmee medespelers jouw pionnetje, gans, verkenner of wat dan ook van het speelbord vagen is stuitend. Of hun straten vol hotels zetten en jij steeds naar de gevangenis moet. En ga vooral niet langs 'af' en o ja: naar die paar honderd euro kun je ook fluiten…
We zien een grauwe ruimte. Het doet mij denken aan een hal van een bedrijfsverzamelgebouw. Erg sober, erg kaal, erg grauw en grijs. Ramen en deuren met matglas, een afvalbak, iets van een loketje. Erg jaren zestig van de vorige eeuw en niks meer aan gedaan. De zes spelers komen op.
Het toneeldoek gaat open. We zien een rechthoekige kamer. Een soort gigantische schoenendoos. Met een lange zijde open naar het publiek toe. Met daarin een stel, verder niks. Meteen wordt duidelijk dat dit stel al vrij lang bij elkaar is. Misschien al te lang. Gekissebis wat overgaat in een tsunami van verwijten over en weer. Met de messen tussen de tanden komt het hoge woord er bij een van beide tenslotte uit: ze moeten maar uit elkaar.
Karina Holla: ik had nog nooit van haar gehoord. Terwijl zij al vele decennia meedraait in de vaderlandse theaterwereld en in 2018 zelfs nog de prestigieuze Theo d'Or in handen kreeg gedrukt. Wellicht heb ik dat berichtje destijds gelezen en voor kennisgeving aangenomen. Ik gun iedereen een schoorsteenmantel vol loftuitingen, inclusief de 'zilveren kaasstengel' voor een jubilerende dorpsbakker of 'vergulde knakworst' voor de beste ambachtelijke slavink, maar ik kende de mevrouw dus niet.
Aan de laatste regels van het lied 'De bokken en de Schapen', van Jan Boerstoel en zo indringend vertolkt door Adèle Bloemendaal, moest ik denken tijdens de première van de nieuwste voorstelling van NITE met de titel DE JACHT. Een beeldend essay over het grijze gebied rondom jager en prooi. Een voorstelling met een super actuele inhoud.
Motus Mori: MUSEUM heet het project van choreografe Katja Heitmann. Al vier jaar reist zij met haar dansers van stad naar stad. Overal worden mensen geïnterviewd en hun manieren van bewegen geïnventariseerd en gedocumenteerd. Met dat materiaal maken zij een voorstelling. Na een aantal dagen breekt het circus op en wordt weer een andere stad aangedaan. In totaal zijn er al bewegingen van ruim zeventienhonderd mensen opgeslagen in misschien wel het meest bijzondere archief ter wereld.
Het is geen kinnesinne: een show maken en vooral neerzetten in een container van 5,9 bij 2,4 meter. Waarvan de het grootste gedeelte bestemd is voor…publiek! Dan blijven er iets meer dan vier vierkante meters over voor de spelers. Daar hebben deze zes talenten van de Noorderlingen meer dan genoeg aan.
Mijn eerste containervoorstelling van vandaag is die van Teddy's Last Ride: een dans- en performance gezelschap gevestigd in Groningen. Met een multidisciplinaire aanpak vertellen ze verhalen door middel van dans, beeldende kunst en pop.
Drie mannen op drie vierkante meter. De resterende ruimte is voor bezoekers. Volgens eigen zeggen: "Hierbij verklaren wij dat we eerlijk zullen zijn, als dat mag natuurlijk!"
Op Noorderzon ben ik te gast bij een voorstelling van de Vooropleiding van Garage TDI. Maar liefst vier korte voorstellingen worden gepresenteerd onder de noemer van Box Xperiment. Ik beleef 'De Blinde Herder': een vertelvoorstelling over de historische slag bij Ane.
Het Noorderzon Festival is weer losgebarsten. Meer dan ooit keek ik ernaar uit. Want de weergoden zijn dit jaarlijks festival meest goedgezind. Ik verlangde na een paraplu-juli heel erg naar een parasol-augustus. En het wonder geschiedt: het is zomer!
Tijdens mijn verblijf in Portugal krijg ik via de app een uitnodiging van Roy Busscher. Hij studeert af aan de theateropleiding met de zelfgeschreven theatervoorstelling Om De Grote Boze Wolf Niet. Een voorstelling over volwassenheid. Locatie is het Der Aa-Theater. De regie voert Jesse Geertsma. Beide talentvolle knapen speelden vorig seizoen in mijn voorstelling Ketchup. Ze speelden niet alleen, maar hadden ook een flink en verrijkend aandeel in het maakproces. Ik heb zin om beide weer te zien en ben uitermate benieuwd naar hun voorstelling dus ik neem de uitnodiging aan.
Rond 4 en 5 mei (Dodenherdenking en Bevrijdingsdag) zijn er gelukkig steeds bijzondere evenementen. Herdenkingen volgens een strak draaiboek met af en toe een moderne toevoeging, festivals en ook theatervoorstellingen. Theater Na De Dam is inmiddels een begrip in Nederland en dus ook in Groningen. Ieder jaar na het officiële gedeelte vindt er een voorstelling plaats.
Het is zondagmiddag, zowaar droog en we krijgen warempel een schraal zonnetje te zien! Ik haast mij uit mijn werk naar het Prinsentheater. Daar namelijk presenteert 'Vrijdag' twee voorstellingen uit hun 'Route Acteren & Maken'. Begin dit jaar bezocht ik hun Plusprojecten: in één enkel weekend komen zeer jeugdigen bij elkaar om onder leiding van professionals een complete voorstelling te maken inclusief decors, rekwisieten en kleding. En die vervolgens op zondagmiddag te spelen. Dat was een heel fijn succes! De 'Route Acteren & Maken' is opgezet voor jongeren tussen de 16 en 20 jaar.
Frappant: In mijn verslag over The Menu, de film die voelt als een theatervoorstelling, refereerde ik aan de Amerikaanse sekteleider Jim Jones. Enkele dagen later beleef ik in het Grand Theatre een voorstelling over deze man, zijn clan en het drama dat hij teweeg bracht.
Het kost 1.250 dollar, maar dan heb je ook een geheel verzorgd avondje uit. Een boot neemt je mee naar het afgelegen eiland Hawthorn, waar in het exclusieve, gelijknamige restaurant van chef-kok Julian Slowik het ene na het andere culinaire wonder wordt geserveerd. Gels, schuimen, emulsies van oester, gefermenteerd zeewier geserveerd op een van het eiland geraapte rots… dat dus.
De Stadsschouwburg stroomt vol. Echt vol. Met enorm gemêleerd publiek. Ik zie veel pubers, legio jonge stellen en vriendengroepen en ouderen. Alleen al daarvan kan ik erg genieten. Wij komen allemaal af op de voorstelling 'Coriolanus' van het Nationale Theater. Recensenten kwamen loftuitingen tekort over deze voorstelling met een 'weergaloze Yela de Koning' in de titelrol.
Het spannende aan wekelijks nieuwsbrieven in je inbox is dat je geattendeerd wordt op allerlei initiatieven welke niet maanden van te voren in uitladders of in seizoenbrochures staan aangekondigd. Zo lees ik dat het Weekend Break Festival aanstaande is.
Een verslag over een film op een theatersite: kan dat wel? Volgens de redactie wel als de film gaat over theater in de meest ruime zin van het woord of een verfilming is van een theaterstuk. Eerder schreven wij over 'The Tragedy of Macbeth' en 'Grindr Diaries'.
Terwijl half Nederland doende is via het stembiljet te demonstreren tegen het kabinetsbeleid, ben ik te gast bij een demonstratie van ruim dertig pupillen van Codarts Dance Company uit Rotterdam. 'Talent on the Move' is een jaarlijks terugkerend tourneeprogramma. Een samenwerking tussen genoemde dansopleiding en het Holland Dance Festival.
Namens Theater 050 bezoek ik vandaag het Groninger Studenten Toneel. Ooit begonnen als stichting in 2003 en sinds 2017 een vereniging met leden. Veel leden: ruim tweehonderd. Elk seizoen presenteren ze twee stukken, steeds met een andere, professionele regisseur. Daarnaast organiseren ze theaterworkshops en houden ze van 'weerwolven'. In het comité van aanbeveling Jacques d'Ancona, Ko van den Bosch, Karin Noeken… toe maar.
Hoe vaak overkomt het je dat je binnen een kwartier stomend de theaterzaal wilt verlaten en je na afloop Dionysos op je blote knieën dankt het niet gedaan te hebben? Lees en huiver. Ik ben te gast bij de Stadsschouwburg, mijn overbuurvrouw. En schrik me te pletter: bus- en busladingen jongelui worden uitgeladen. Uitgelaten blokkeren ze de halve Turfsingel en de toegang tot de schouwburg. Een glas wijn bij het fijnste café van Groningen dan maar: de Souffleur…
Ik ben te gast in de Machinefabriek: de thuishaven van het NNT/Club Guy & Roni. Daar gaat 'My First Tragedy' in première van regisseurs Mart van Berckel en Angela Herenda. De twee werkten al eerder samen in het ontwikkelingstraject NITE RAW.
11 en 12 februari jongstleden was ik te gast in het Prinsentheater bij Vrijdag. Onder leiding van professionele makers werken groepen kinderen en jongeren aan zogenoemde Plusprojecten. Dat zijn projecten voor iedereen die kort en intensief theater wil maken bij Vrijdag.
Ik begeef me naar de Nieuwe Kerk voor het concert van een dame en haar muziek welke ik totaal niet ken: Emma Ruth Rundle. Het is een gok. Maar als je in één adem genoemd wordt met Jeff Buckley, Rufus Wainwright en Leonard Cohen dan is mijn interesse meer dan gewekt. En wordt een gok een avontuur, een ontdekkingsreis.
Het moderne dansgezelschap 'LeineRoebana' van choreografen Andrea Leine en Harijono Roebana bestaat al meer dan vijfentwintig jaar. Ruim een kwart eeuw al is ze toonaangevend binnen de Nederlandse en internationale danswereld. De wisselwerking tussen dans en muziek en de samenwerking tussen dansers, musici en componisten vormen de kern van het werk van LeineRoebana.
In 2020 begonnen de feitelijke voorbereidingen. Begin 2021 moest het gebeuren: een maand lang zou de Amerikaans-Canadese singer-songwriter Rufus Wainwright (1973) samen met het Amsterdam Sinfonietta touren langs de meest belangwekkende concertzalen van Nederland. Covid-19 gooide roet in het eten. Dat deed het begin 2022 wéér. Maar in januari 2023 was het eindelijk zover en Groningen had de eer van de première!
Veel mensen zijn deze periode van het jaar vrij. Rondom Kerst en Oud & Nieuw: je hoeft maar enkele verlofdagen op te nemen en je bent zomaar tien dagen of zelfs twee weken vrij. Maar wanneer ben je echt vrij?
KETCHUP' was vijftien jaar geleden mijn afstudeervoorstelling aan de Rotterdamse theateropleiding. Ik maakte mij al langere tijd ernstig zorgen over de tanende tolerantie en toenemende agressie jegens alles en iedereen die niet normatief heteroseksueel was. In 2022 zijn deze zorgen er nog steeds: tijd voor een remake van 'KETCHUP'.
Het is zondagmiddag, het novemberzonnetje schijnt en de terrassen zitten propvol. Het is onverwacht heerlijk buiten. De horeca op de Grote Markt boert goed. Uit mijn werk haast ik mij naar het Stadhuis. Voor een bijzonder evenement: de historische opera 'Sebo Huninga' van het Groningse koor 'Kwajr'. Ik had er nog nooit van gehoord of over gelezen, maar dat bestaat al sinds 1993!
Ik mocht te gast zijn in het Grand Theatre bij een voorstelling van 'De Doornvogels'. Die onthutsende ervaring heb ik een kleine week laten bezinken. Hoe en wat kan ik hier over schrijven? Gisteravond hoorde ik tijdens mijn werken in schouwburgcafé De Souffleur een nummer dat mij meteen greep. Een nummer van Leonard Cohen: 'Dance Me to the End of Love'. En nu pas klim ik in de pen of beter gezegd: klauter ik over mijn toetsenbord.
Het is vrijdagmiddag. Een groot deel van Groningen maakt zich op voor de Vrijmibo of is er al volop mee bezig: de terrassen zitten in ieder geval propvol. Zo lekker is het helemaal niet, het is zwaar bewolkt en het miezert maar met de terrasheaters onder de kolossale parasols en wat fleecedekens is het prima uit te houden.
Het is zaterdagavond en we hebben gereserveerd voor een wel heel bijzonder evenement. Het 'Minimal Music Late Night Concert' in de Martinikerk. Het bijzondere zit, of liever gezegd: ligt hem hierin, dat het de bedoeling is om het concert liggend te beleven. Publiek wordt hartelijk uitgedaagd matrassen, luchtbedden, dekens en kussens mee naar binnen te slepen en willekeurig in de ruimte te gaan wildkamperen (maar er zijn ook gewoon stoelen).
De herfst heeft haar intrede gedaan. Mooie dagen afgewisseld door gure. Deze zaterdag zit er zo’n beetje tussenin. Aan de Stadsschouwburg hangen twee lijnen met wapperende kledingstukken. Het ziet eruit als een fraai, gehavend VOC-schip.
Hoe vaak overkomt het je dat je min of meer iets totaal nieuws beleeft? Ik bezoek ruim zestig theatervoorstellingen per jaar en dat al veertig jaar lang. En afgelopen vrijdagavond heb ik na zo'n 2.500 producties iets voor mij totaal nieuws gehoord en gezien. Ik was uitgenodigd door Agnese Fiocchi.
Het is een winderige en regenachtige zaterdagavond. De perfecte omstandigheden om je onder te dompelen in de warme en gastvrije ambiance van de Stadsschouwburg. Theatercollectief Wunderbaum uit Rotterdam speelt in samenwerking met Theaterhaus Jena de voorstelling 'The Clowns Convention'.
Enkele weken terug was ik tijdens het Noorderzon Festival te gast bij de openbare repetitie van 'Exit Macbeth' door het Noord Nederlands Toneel. Die vond plaats in heel intieme setting in de machinefabriek. Ik zat op de tweede rij: een close-up plek. Zo moet een leerling van de arts Nicolaes Tulp zich hebben gevoeld, vereeuwigd door Rembrandt op De Anatomische Les. Ik voelde me bevoorrecht. Mateloos geïntrigeerd was ik.
Sinds 1672 viert Groningen op 28 augustus het Gronings Ontzet. Beter bekend als 'BOMMEN BEREND'. En nu, in 2022, al voor de driehonderdvijftigste keer! Een jubileum en dus extra feest. Maar wat vieren we nu eigenlijk?
Bij het inspreken van een documentaire over het leven en werk van Truus Wijsmuller raakt actrice en theatermaakster Margje Wittermans diep geëmotioneerd. Een brok in haar keel en even later komen de waterlanders. Ze voelt een grote verbondenheid met deze verzetsvrouwe. In 'Waarom Truus' gaat Margje op zoek naar deze verbondenheid en brengt ze een bijzondere vrouw weer tot leven. Een vrouw die zich door niemand liet stoppen in haar werk om anderen te redden.
Het is vrijdagnamiddag en ik ben met een plattegrond in de hand door het Noorderplantsoen op weg naar podiumtent 'De Vliegende Vis' voor mijn achtste of toch tiende (?) voorstelling van het Noorderzon Festival. Het is verrukkelijk weer en druk, ontzettend druk. Heel veel mensen schuifelen voort. Al die dertigers en veertigers die ik tijdens de voorstellingen niet heb gezien zijn dus gewoon hier. Hebben wel degelijk hele warme belangstelling voor alles wat op theatergebied gebeurt. En ze lijken elkaar ook allemaal te kennen. Midden op de toch al niet ruim bemeten paden zijn hele knusse opstoppingen van hippe, jonge mensen met massa's buggy's en massa's jengelende en rondrennende ukkepukken. Wat goed dat ze hun kroost al zo vroeg met theater laten kennismaken!
Wat resteert als je de protagonist, de hoofdrolspeler, in dit geval de heer Macbeth uit het stuk 'Macbeth' schrapt? En wat resteert als je ook de overige personages met een flink aandeel uit datzelfde stuk schrapt? Exit Lady Macbeth, exit Duncan I, exit Macduff en Banquo en al hun tekst? Dan valt plots op hoe enthousiast en bloemrijk Shakespeare de natuur beschrijft bijvoorbeeld. Beelden van paarden, raven en donkere bossen komen steeds opnieuw terug, als edelfiguranten. En is er plots een glansrol weggelegd voor een personeelslid van het paleis: een eenvoudig portier. En sublieme hoofdrollen voor…heksen!
Het is voor mij een prachtige eerste dag van het Noorderzon Festival. Behalve vele nationale en vooral internationale theaterproducties en muzikanten boekt het festival de laatste jaren ook steevast prachtig weer. En dat is wel zo prettig. Ruim op tijd maak ik een wandeling ter kennismaking door het plantsoen/over het festivalterrein.
Een broer en zus komen elk jaar in mei een dag samen in het ouderlijk appartement om hun overleden vader te gedenken. Samen koken, eten en praten. Er is een altaartje met een fiks portret van de man zaliger geflankeerd door kaarsen. Broer en zus zitten aan de keukentafel. Zij worstelt met een loopneus: het gevolg van een allergie. Hij is druk op zijn mobieltje en drinkt bier. Het is vier uur in de morgen. Zij is als altijd vroeg op, hij heeft zijn bed nog niet gezien.
Het is een broeierige zaterdagmiddag. Perfect weer voor een limoncello. Nooit maar dan ook echt nooit denk ik aan dat drankje maar ik zag op social media deze morgen een recept voorbijkomen. Men neme: 15 citroenen, 1 L alcohol (96%), 1,5 L water en 6 ons suiker. De geraspte schil van de citroenen (alleen het geel, NIET het wit) zorgt voor 'het bittertje'. De hele handel mengen, vier weken donker weg zetten, drie keer per dag omschudden et voilà! Drink het ijs- en ijskoud uit de vriezer. Onder deze weersomstandigheden klinkt het als een weldadig medicijn.
Ik ben hondsmoe. Heb van 08.00 tot 20.00 uur gewerkt en heb een persuitnodiging op zak voor de voorstelling 'There will be light' van Studio Hetzel. En niet zomaar een voorstelling: het is een soort finale, een Rad van Avontuur. Op deze avond wordt één van de toeschouwers vijftienduizend euro rijker. Hoe doodop ook, ik ben van de partij. Niet voor mijzelf, ik overleef wel op de een of andere wijze. Maar voor mijn nieuwe theaterproducties kan ik wel wat financiële support gebruiken.
Vrijdag is alom bekend in Groningen. Een cultureel bolwerk waar zo'n beetje alles mogelijk is. Of je nu heel piep bent of stok: bij Vrijdag ben je welkom. Je kunt boetseren, schilderen, zingen, muziek maken, acteren en nog veel meer. Ze bieden ook een regieopleiding aan. Een stoomcursus van anderhalf jaar of een lange-adem-traject van maar liefst vier jaar.
Huh?!?! Hoe zit dat, kan dat? Peer Gynt is de hoofdpersonage in het gelijknamige toneelstuk van Henrik Ibsen uit 1867. David Westera is een acteur die twee jaar geleden afstudeerde aan de toneelschool met een bewerking van dit stuk. Normaliter kruipt een acteur in de huid van een personage uit een toneelstuk. En nu dan… Kan een fictief personage onder de huid kruipen van een acteur? We gaan het beleven.
Mugmetdegoudentand werkte sinds 2018 met en aan het idee een voorstelling te maken over de Joodse Raad. Een raad welke op initiatief (bevel) van de Duitse bezetter werd opgericht om de Joodse gemeenschap in Amsterdam en later in geheel Nederland te controleren en besturen. Er moesten lijsten worden opgesteld van alle Joden in Nederland en de raad werd een doorgeefluik.
Ik ben te gast in Café De Sleutel bij de voorstelling 'Brak' van theatergezelschap Het Peloton. Theatergezelschap Het Peloton afficheert zich als 'Professioneel Amateurtheater in Groningen'. Het bestaat al ruim tien jaar en presenteert zich dan ook al ruim tien jaar voornamelijk tijdens het Noorderzon Festival. Vaste regisseur is Annemiek Dijkstra en verder wisselt per voorstelling de bezetting.
Soms kies je een voorstelling uit puur op gevoel. Onder het motto: wie niet waagt, die niet wint. Ik gok niet, koop nooit een staatslot en speel niet mee in de Postcodeloterij. Dus op die wijze zal mij nooit een fortuin toevallen. Heel af en toe droom ik dat die opzichtige truck mijn gracht komt op rijden en dat ik als enige geen lot heb. Aan de andere kant: Martijn, Winston en vooral die Gaston blijven mij bespaard. Ik ga wel veel het avontuur aan en kies dus voorstellingen puur op gevoel. Zoals nu 'Slachthuis vijf' van Theater Rotterdam.
Het is bijna weer Pasen. Christenen vieren vanuit hun geloof dat Jezus na zijn kruisiging en sterven uit de dood is opgestaan. Traditioneel wordt de Matthaus Passion van J. S. Bach opgevoerd. Opvallend en intrigerend is daarom een aangekondigde uitvoering van 'Di Lasso's Tranen van Petrus' door het Nederlands Kamerkoor. Een eigentijdse uitvoering in samenwerking met choreograaf Nanine Linning.
Het is dinsdagavond 1 maart en voor de tweede keer komen we bij elkaar als klankbordgroep voor de nieuwe voorstelling 'Life & Times' van ShELFISH/Veerle van Overloop. Een paar personen van de eerste ontmoeting ontbreken, nieuwe gezichten worden geïntroduceerd. Twee stagiaires uit Duitsland, een danseres uit Rusland, twee beleidsmedewerksters bij overheden op het gebied van jeugdzorg. Er wordt in drie talen gecommuniceerd.
Tijdens de hoogtijdagen van het Covid-19 virus stonden er heel wat theatervoorstellingen geprogrammeerd die vervolgens niet door konden gaan. Zoals 'Let's hear it…(for he boys)'. Een initiatief van Roland Posthuma en een club enthousiaste amateurspelers uit het noorden. Veel van de afgelaste voorstellingen kwamen nooit weerom, maar het Prinsentheater aan het Noorderplantsoen opende 18 en 20 maart haar deuren voor 'Let's hear it…'.
Het begint allemaal met een oproep: "Nieuw(sgierig) publiek gezocht. Altijd al eens willen weten hoe een theatervoorstelling tot stand komt? Benieuwd naar het maakproces van een theatergezelschap en alles wat daarbij komt kijken? Meld je dan aan voor Fish Talks van ShELFISH/ Veerle van Overloop!"
Twee jaar lang mochten en konden ze niks. Het bestuur, de makers en spelers van het Groninger Studenten Toneel. Sinds kort mag het weer en dat merk je: ze gaan los. En hoe! Een gemakkelijk stuk hebben ze wederom niet gekozen. Dat is te prijzen. Het GST houdt van uitdaging, legt de lat altijd hoog. De keuze is dit keer gevallen op het stuk Platonov van de Russische arts/schrijver Anton Tsjechov. Hij schreef het stuk in 1881. Anton is dan nog slechts 21 jaar oud en studeert medicijnen in Moskou.
Macbeth is de kortste tragedie van William Shakespeare. Hij schreef het stuk omstreeks 1606. Ruim vier eeuwen geleden dus maar het stuk inspireert nog altijd kunstenaars, intrigeert nog altijd publiek en heeft aan betekenis en zeggingskracht nog helemaal niets ingeboet. Sterker: het is verrassend actueel. Alle zeven hoofdzonden regeren ook nu de media en de waan van de dag: hoogmoed, hebzucht, onverschilligheid, wellust, jaloezie, onmatigheid en gramschap.
Hoera! Het mag weer, het kan weer, het gebeurt weer. De theaters zijn open en ik sta vooraan. Het Grand Theatre fikst het: de geplande voorstelling 'Rijgen' van Het Zuidelijk Toneel/NTGent gaat door. Iedereen krijgt keurig en tijdig bericht dat de voorstelling een uur eerder begint. En bij binnenkomst staan de acteurs ons ruim op tijd hartelijk te verwelkomen. Het kan gewoon… Waar een wil is, is een weg.
Zaterdag 11 december breekt aan. De avond ervoor de allerlaatste versie van de lijst met reserveringen bijgewerkt en uitgeprint. Ruim honderddertig mensen! Veruit de meeste mensen komen als stel. Een aantal alleen en er zijn enkele gezelschappen van drie of vier personen. Dat klinkt niet heel spectaculair veel, maar zet die allemaal maar eens op anderhalve meter. Dan is zelfs de A-kerk toch echt flink gevuld.
Dag 2 verloopt heel anders. De sfeer is nog steeds goed, lief, verwachtingsvol en energiek. Werken met Manuel is volgens Jonathan tenslotte altijd 'a lot of fun'. De bizarre outfits, plak- en laknagels, frutsels en prutsels zijn er nog steeds. Maar werken met Manuel is ook kolere hard werken. Voor mij dan althans.
Het is einde november. Wat betekent dat wij met onze muzikale theatervoorstelling ‘Courtisane’ praktisch de gehele tournee door stad en ommeland hebben volbracht. Telkens weer was het spannend. Mogen we niet of mogen we wel? En zo ja: onder welke condities?
Ik ben door ene Jonathan Bonny, artistiek flink aan de weg timmerend onder artiestennaam JÓRMA, via Facebook benaderd. Of ik wil meewerken aan een videoclip. Hij maakt er in totaal negen, twee zijn voltooid en staan al online en dit wordt zijn derde. De titel wordt 'Grindr Diaries'.
De uitdaging gaat beginnen: een marathon-theatervoorstelling van ruim vijf uur! Die uitdaging heet Trojan Wars. Een productie van Het Nationale Theater (HNTjong) en onderdeel van Theaterfestival Jonge Harten 2021. Officieel begint de voorstelling om 17.00 uur, maar enkele dagen geleden kreeg ik de uitnodiging om vooral ook de 'experience' vooraf niet te missen in de diverse foyers. Aanvang: 16.15 uur. Het einde van de voorstelling staat gepland om 22.15 uur.
Dat rijmt: de aanwezigheid van de Goedheiligman in ons land werkt aanstekelijk. Ik neem een flinke duik in de programmering van het Jonge Harten Festival. Een negendaags theaterfeest met als missie en visie: een betere toekomst door het verenigen van de nieuwe generatie door middel van theater. Want als er een groep is die het verschil kan maken, dan is het de nieuwe generatie (12-29 jaar). Het thema van deze editie 2021 is 'Future is coming'.
Op exact hetzelfde tijdstip waarop Mark & Hugo Nederland weer in de lock-down-strafhoek zetten, beleven een honderdtal mensen de première van Jannie & Rika in het blijspel 'Meepesaant Groningen'. De plaatsnaam is van belang omdat de originele versie van 'Meepesaant' zich in Tilburg afspeelt. Met Tilburgse straatnamen, Tilburgse specialiteiten, een zwaar Tilburgs accent en Tilburgse humor.
Ik ga naar Simplon. Daar wordt de filmregistratie van het verhaal van Mulu Glas vertoond. En ik ben uitgenodigd. Simplon… Ik ben er één keer eerder geweest. Een goede kennis speelde basgitaar en nodigde mij uit voor een soort jamsessie-estafette. Een flinke band, steeds in wisselende samenstelling, speelde een hele avond door. Steeds als een percussionist, toetsenist, bassist of wat voor -ist dan ook opgebrand dreigde te raken of het repertoire van een zanger/zangeres uitgeput, stond er een vers exemplaar klaar om in te springen.
Eens in de zoveel tijd beleef je een voorstelling waar je in wilt springen. Deel van uit wilt maken. Een brief opbrengen of zo: graag! Een uur stilstaan in het decor: nou en of!! Ik hoef er niet eens iets voor te hebben, ben je mal…
Een lekkere compacte kop voor een verslag van een theatervoorstelling. Nee dus, maar wel een die de lading dekt. Ik ben te gast in het Grand Theater bij de voorstelling 'Happy Hour' van Mugmetdegoudentand. Ook al zo'n lekkere compacte naam voor een theatergezelschap. Nee dus, maar wel een die beklijft. Het is lang geleden dat ik iets van hen heb beleefd. Veel te lang, dus nu ze bij mij om de hoek spelen en ik zelf een avond vrij ben, mag en kan ik een hernieuwde kennismaking niet laten schieten.
Lang, te lang, geleden kon ik mijn tanden zetten in een verslag voor Theater 050. Over de afgelopen anderhalf jaar ga ik het dus niet hebben. Noch over de nieuwe regels, voorwaarden en wat al niet meer waarop 'we weer mogen'. Buitel allemaal maar heerlijk over elkaar heen. Ik wil er een fijn verslag van maken.
Live Your Story is een theatergroep voor en door mensen uit de Lhbtqiap+ gemeenschap. Voor en door mensen die daar sterke affiniteit mee hebben. Voor mensen die nieuwsgierig zijn en behoefte aan antwoorden hebben. Voor mensen die er (nog) helemaal niks mee hebben. Voor iedereen dus. Ik bekijk op uitnodiging de online voorstellingen 'Queer Stories' en 'Een droom van gras' en spreek daarna uitgebreid met spin-in-het-web Annemieke Lamme.
Zomaar een kort berichtje van ene Meintsje Hoeksma op Facebook: "Zondagavond 6 en maandagavond 7 december is het zover! De presentatie van onze eenakters bij Bij Vrijdag. Ik heb 'Oscar en zijn moeder' geregisseerd, een fantastisch stuk geschreven door Jibbe Willems." Ik reageer spontaan dat ik wil komen namens Theater050. Enkele uren later heeft docent en theatermaker Karin Noeken mij op de gastenlijst gezet en interviews geregeld met de studenten, spelers en coördinator Ben Smit van de Vrijdag Regieopleiding. Zo snel kan het gaan.
Martijn Halie heeft een broertje dood aan knutselen aan wat er al is. Dus maakt hij iets wat er nog niet is. Halie is visueel kunstenaar of artdirector of creative developer. Hij ontwierp het NITE Hotel: een online omgeving, een 3D-platform waarbinnen theaterliefhebbers vanaf de bank of luie stoel voorstellingen van het Noord Nederlands Toneel en Club Guy & Roni kunnen beleven. Thuis en tóch uit dus. Ontzettend slim én handig in een tijd waarin theaters om de haverklap kortere of langere tijd moeten sluiten. En vervolgens ontwikkelde hij 'Swan Lake The Game'.
'The Lake' is ons eerste reisdoel. Keurig hobbelen we als zwanenkuikens achter Vader Zwaan (onze gids) aan, op anderhalve meter afstand. Een flinke reis in het halfduister met de nodige oneffenheden en treetjes. Maar we komen er!
'Oom Vanja' of 'Oom Wanja' is een toneelstuk van Anton Tsjechov, met als ondertitel 'Taferelen uit het landleven in vier bedrijven'. Het is een bewerking van Tsjechovs toneelstuk 'De bosgeest' uit 1889. Onder regie van Liliane Brakema brengt het Noord Nederlands Toneel een eigen versie van 'Oom Wanja' naar de Stadsschouwburg.
Het is zo'n druilerige, waterkoude oktoberavond. Iets voor achten arriveer ik bij het Grand Theatre. Het is al donker, dusdanig donker dat het terugzetten van de klok met een uur binnenkort ook geen soelaas meer gaat bieden. In de Poelestraat is al Kerstverlichting aangebracht. Of is die nooit weggehaald? Vanavond speelt de voorstelling 'Boys won't Be Boys' van Rikkert van Huisstede en friends.
Ik ben voor een tweede dag te gast bij Het Verbond Groningen. In mijn vorige verslag heb ik de bedenkers en uitvoerders al een enorm compliment gemaakt. Ik ga heerlijk in herhaling vervallen: Anniek Akkerman, Tim van der Molen, Jolien Akkerman en Siebren de van der Schueren hebben het gefikst!
'Bleeding Love' is een theaterproductie van Nick Bruckman (tekst en regie) gebaseerd op gebeurtenissen in en rondom de 'Groninger HIV-zaak'. Weet u nog? Eind 2007/begin 2008 kreeg deze strafzaak veel media-aandacht en was wekenlang het gesprek van de dag. Drie homoseksuele mannen uit Groningen zouden op seksfeesten bij hen thuis andere mannen willens en wetens hebben besmet met HIV. Niet uitsluitend door onbeschermde seks. Maar door ze te drogeren en te injecteren met besmet bloed. De drie verdachten werden berecht, strafzaken moesten over en uiteindelijk werden twee van hen veroordeeld tot acht en vijf jaar detentie.
Ik wil en moet beginnen met de bedenkers en uitvoerders van Het Verbond Groningen een enorm compliment te maken. Ga er maar aan staan: in twee maanden tijd een theaterevenement van formaat bedenken en uitvoeren. Anniek Akkerman, Tim van der Molen, Jolien Akkerman en Siebren de van der Schueren hebben het gefikst!
Al ruim vijftien jaar komen ze iedere zomer een week bij elkaar: theatermakers Alex Harvey en Melissa Kievman en een groep goed bevriende acteurs, schrijvers, muzikanten, ontwerpers en natuurlijk koks. Een week lang storten ze zich vol enthousiasme, in en om hun verbouwde boerderij iets ten Noorden van NYC, op een werk van Anton Tsjechov. Een week lang spelen, improviseren, inspireren en proberen.
Enige tijd geleden tekende auteur en oud-presentatrice van het Jeugdjournaal Lysette van Geel het verhaal van Omid Aghondi op. 'De vlucht van Omid' is een inmiddels veel gelezen en vooral voorgelezen boek op lagere scholen. Het verhaal van Omid leent zich ook uitstekend voor een theatervoorstelling.
We zien een enorm en oogverblindend wit decor. Aan de ene kant een gigantisch keukenblok en een eethoekje. In het midden een soort niemandsland met een deuropening. Vervolgens een werkkamer. De achterwand suggereert een kolossaal archief. Verder een werktafel met een maquette. Alles is strak, steriel en vooral erg wit. Het zou zomaar een toonzaal van Jan des Bouvrie kunnen zijn, maar het is het domicilie van Edith en Arthur.
Het is even wennen. Ik ga een theatervoorstelling beleven. Zonder een kaartje te kopen, zonder de datum in mijn agenda te zetten, zonder mij zorgvuldig te kleden, niet naar het theater te lopen en mij te mengen tussen verwachtingsvol publiek, het programmaboekje te bestuderen en niet dat verrukkelijke moment beleven: de zaallichten dimmen, het geroezemoes verstomt, het doek gaat open en de magie start.
Een lege Stadsschouwburg Amsterdam (ik blijf haar zo noemen) als decor. Op het podium een eenvoudige tafel met daarop een brandende kaars op een schoteltje. Achter die tafel zit een acteur uit het Nederlandse theater. Soms met een glaasje water of vel papier of kleine lessenaar. Dat is wat we zien. Elke avond klokslag 20.00 uur wordt een verhaal verteld. Een verhaal uit de 'Il Decamerone'. En ik ben de enige bezoeker.
Weersvoorspelling zondag 1 maart: voornamelijk bewolkt, stevige wind, veel buien (mogelijk hagel en natte sneeuw) en af en toe breekt de zon door. Een gedeelte van mijn dag wordt besteed met het lezen van 'De dokters Andrian' van Willem Melchior (een absolute aanrader) en ik krijg de uitnodiging om mee te gaan naar IKEA. Ik kies eieren voor mijn geld, dus voor een dag Oosterpoort.
Laat ik maar gewoon met de deur in huis vallen: Steef de Jong is een man om verliefd op te worden! Om wat hij kan, om wat hij doet, wat hij vertelt, zingt, ons laat zien, horen en ons laat voelen. Om wie hij is: een multitalent en bovenal een heel bescheiden, warm en uiterst aimabel mens. Ik had nog nooit van hem gehoord en dat reken ik mijzelf behoorlijk aan. Ik vergeet hem nimmer meer: hij heeft er een fan bij.
Het is maandagmiddag twee uur. En het is voorjaarsvakantie. De eerste lentedag is een feit, maar buiten is het guur. Veel jeugdige theaterbezoekertjes staan al te trappelen. Samen met ouders en behoorlijk wat grootouders. De voorstelling 'Adios' uit 2010 van Speeltheater Holland en Het Houten Huis is weer te beleven!
Een stel, op enkele kubussen. Dat ziet het publiek als het de theaterzaal binnenloopt en een plekje zoekt op de tribune. De vrouw en man lopen tegen de dertig, zijn net gekleed, tonen geen emotie. Alsof ze rustig de week doornemen terwijl de kleine boven ligt te slapen. Een fles wijn en een kaasplankje zouden hier soelaas kunnen bieden, maar ontbreken. Binnen luttele seconden hebben we kennis gemaakt met Florine en Albert. En is het voor iedereen klip en klaar: 'Hier moet een piemel in!'
"Vandaag word ik een vechter" is wel de strijdkreet van de voorstelling 'Weg met Eddy Bellegueule' welke theatermaakster Eline Arbo creëerde voor Toneelschuur Producties Haarlem. Naar de gelijknamige bestseller en tevens debuutroman van de jonge, Franse auteur Édouard Louis. Hierin beschrijft hij zijn jeugd waarvan hij zich geen enkel gelukkig moment kan herinneren.
Een dinsdagavond. Stadsschouwburg van Groningen. De voorstelling (…..) 12+, ja u leest het goed, van Theater Artemis. Het jeugdtheatergezelschap uit Den Bosch onder leiding van Jetse Batelaan. Zeer bekende namen, maar nog nooit beleefd. Geschikt voor 12+. Het moet er maar eens van komen.
© 2018-2024 Alle Rechten voorbehouden | Disclaimer | Privacy statement