Een avondje adembenemend griezelen in het theater. Daar verheug ik mij erg op. Het is tenslotte bijna 31 oktober dus bijna Halloween. Horror is een tak van theatersport welke in het theater maar zelden te zien is.
Halloween is afgeleid van All Hallows Eve dus Allerheiligenavond. De avond dat de doden herdacht worden. Begraafplaatsen worden bezocht, kaarsen en waxinelichtjes ontstoken en bloemen neer gevleid. Even na weer een veelbewogen jaar op Oudejaarsavond stilstaan bij Memento Mori: gedenk te sterven. Want volgens de Keltische kalender begint het nieuwe jaar op 1 november.
De voorstelling Horror van Jacop Ahlbom Company stamt uit 2014, ging wereldwijd op tournee en trok al meer dan 200.000 bezoekers! Ter gelegenheid van de tiende verjaardag keert zij terug in de vaderlandse theaters. "Jacop Ahlbom Company is een theatergezelschap dat surreële en fysieke voorstellingen maakt die verwonderen. Met een mix van mime, dans, slapstick, muziek, magie en visuele effecten vertellen we universele verhalen" (bron: website Jacop Ahlbom Company).
Nogmaals: ik houd erg van griezelen.
Waar ik ook kom, ik bezoek steevast de begraafplaatsen. De dodensteden in Barcelona, Lissabon, Porto, Rome en Berlijn. De catacomben en vanzelfsprekend Pere Lachaise in Parijs. Heerlijk uren dwalen om vervolgens tegen een vervallen huisje in de zon te genieten van een stokbrood, kaasjes en een fles wijn.
Het verhaal: in een oud huis heeft zich een familietragedie afgespeeld.
Uitsluitend de jongste dochter is destijds ontkomen. Decennia later keert zij terug met geliefde en huisvriend. Op zoek naar sporen van haar oudste zuster. In de foyers en trappenhuizen van de Stadsschouwburg ontmoeten we al de nodige Halloween-parafernalia: skeletten, boekenkisten, spinrag, dierenhuiden en meer. Feestwinkels hebben goede zaken gedaan. Op het toneel zien we een huiskamer die zo uit het kasteel van Dracula afkomstig had kunnen zijn. Pompeus bankstel, geweien, zwijnskoppen, spiegels, portretten en uiteraard de nodige geheimzinnige kasten en gordijnen.
Het drietal betreedt het huis. En van alles gaat een eigen leven leiden: een bandrecorder, een televisie, zwijnskop, portretten. Mysterieus, spannend maar ook wat giechelig tot de huisvriend wordt bezeten. Een kort gevecht volgt en hij komt tot bedaren als zijn hand wordt afgehakt. Een bloedbad, waarbij een uitbarsting van de Vesuvius verbleekt, volgt. De hand kruipt vervolgens als een enorme tarantula over de speelvloer.
Het is onmogelijk om alles te benoemen wat er gebeurt.
Bovendien staat de voorstelling nog een lange tournee te wachten dus wij houden het meeste onder de pet. Drukkend zijn de flashbacks: achter gaasdoek spelen zich familiescenes uit het verleden af. Het stijve gezin aan tafel, het in ijzige stilte opscheppen van de soep, het kille godsdienstige ritueel voor de eerste hap… De meisjes spelen met hun eten, giechelen en worden bestraft met de broekriem van vader.
Of de scène in de badkamer. De zussen gaan in bad en zowel vader als moeder maken zich schuldig aan ‘waterboarding’. Die scènes ervaar ik echt als horror. Gelukkig valt er ook goed te lachen. De slapstickachtige scènes, de zwarte humor. De lach is vaak een zenuwachtige uitlaatklep als reactie op een vorige scène. Maar juist die afwisseling werkt verbluffend goed.
Er wordt geen woord gesproken.
Alle geluiden staan op band. Met tientallen muziekfragmenten uiteraard. Heel zorgvuldig gekozen. Ik hoor diverse versies van Ases Tod: uit de Peer Gynt Suite Nr 1 opus 46. Een Andante Pastorale van de Noorse componist Edvard Grieg (1843 - 1907). En ik herken 'Crazy Horses' van The Osmonds. De timing van de acht spelers is fantastisch. Hun uitdrukkingen en bewegingen van een enorm hoog niveau. De bewegingsroutine van bijna een kwartier (een afwisseling van achtervolgingen en gevechten en dat op enkele vierkante meters) is ronduit adembenemend.
De visuele effecten zijn razend knap en van een Siegfried & Roy-gehalte. Een hand en onderarm die in een keelgat verdwijnt en vervolgens meterslange ingewanden naar buiten trekt. Scharen en breipennen die in oogholtes verdwijnen. Geheel ongevaarlijk lijkt mij de voorstelling ook niet: de bijl waarmee vervaarlijk wordt gezwaaid, ramt moeiteloos Louvredeurtjes aan splinters.
Kortom: dit is horror op het allerhoogste niveau. Beklemmend, vilein, perfectionistisch qua timing en uitvoering en een gezond portie Monty Python. Ik ben helemaal klaar voor Halloween, steek een kaarsje op voor de Jacop Ahlbom Company en wens u allen een griezelige jaarwisseling…
Makers
Concept en regie: Jakop Ahlbom
Spel: Luc van Esch, Yannick Greweldinger, Judith Hazeleger, Silke Hundertmark, Gwen Langenberg, Sofieke de Kater, Thomas van Ouwerkerk, Reinier Schimmel
Vormgeving: Douwe Hibma, Jakop Ahlbom, Remco Gianotten
Muziekontwerp: Wim Conradi m.m.v. Bauke Moerman
Lichtontwerp: Yuri Schreuders
Kostuumontwerp: Esmée Thomassen, Kyra Wessel
Speciale props en make-up: Rob’s pro-shop, Erik Hillenbrink
Make-up & haarwerk: Nienke Algra