Naakt, naker, naaktst

Het is vrijdagmiddag. Een groot deel van Groningen maakt zich op voor de Vrijmibo of is er al volop mee bezig: de terrassen zitten in ieder geval propvol. Zo lekker is het helemaal niet, het is zwaar bewolkt en het miezert maar met de terrasheaters onder de kolossale parasols en wat fleecedekens is het prima uit te houden.

Ik zit na mijn werk heerlijk met een glas wijn op het terrasje voor het Grand Theatre en langzaamaan druppelt menigeen die meent iets te betekenen in het Groningse alternatieve theatercircuit, of erg hun best doet dat te gaan doen, binnen. De een nog opvallender en artistiekeriger uitgedost dan de ander. Erg vermakelijk.

Hendrik Aerts van moON Productions geeft een sneak-preview van zijn nieuwste voorstelling 'Narrow Spaces'.

Het maakproces heeft een lang voortraject in 2022 en 2023 met verschillende onderzoeksweken in Grand Theatre Groningen. Die weken worden steeds afgesloten met een presentatie van nieuw materiaal, van korte spel- en zangscènes. "Deze mini-performances (wendbaar en makkelijk te programmeren) zijn ook beschikbaar voor theaters en festivals," volgens de website.

Het verhaal: in een afgelegen dorp wonen vier mannen. Het is een plek waar de tijd stil lijkt te staan. In deze beklemmende, religieuze wereld zijn ze tot elkaar veroordeeld. Allemaal hopen ze op iets groters dan wat de werkelijkheid ze te bieden heeft. Ze zijn op zoek naar intimiteit, liefde en bestaansrecht. In Narrow Spaces staat de liefde tussen mannen centraal. De esthetica ervan. De zachtheid. En tegelijkertijd de onmogelijkheid van dat zachte; het gevecht en de confrontatie.

Narrow Spaces is een expressionistische voorstelling, waarbij er naast tekst, veel ruimte is voor beeld, dans en muziek. Ik ben vanzelf razend benieuwd naar deze voorstelling in wording. Zelf maak ik een voorstelling, genaamd Ketchup, wat een metafoor is voor alles wat niet normatief heteroseksueel is.

Vijf uur is best een rare tijd om te starten. Dat vinden er meer: we wachten en wachten en gaan uiteindelijk flink later de bovenzaal in. De belangstelling is gelukkig groot. We worden verwelkomd door Hendrik en dramaturge Ricarda Franzen. Zij vertellen wat ons te wachten staat. In het Engels.

Het toneelbeeld is even eenvoudig als intrigerend. Twee stellages met koplampen van heel verschillende auto's.

Ik denk terug aan mijn theaterlessen 'tekensystemen' van Christiaan Mooij en probeer een alibi te vinden voor dit beeld. En denk aan de clip Bright Eyes uit het project Watership Down van Art Garfunkel: konijnen die in de koplampen van auto's verstijven en overreden worden. Het effect is fraai. De spelers zijn al op de speelvloer. Een zit bloot achter een keyboard, anderen zitten/staan klaar om in actie te komen. De muzikant opent met een aria. Eerst in zijn bariton-register maar al snel schakelt hij over naar zijn kopstem. Hij staat tegelijkertijd op en ja… hij is naakt.

En het wordt naker. Twee spelers/dansers komen tot een duet. De kleren gaan uit en de lijven kletteren en ketsen. De bewegingsroutines komen me zeer bekend voor. Ik heb enkele maanden geleden min of meer dezelfde capriolen moeten uitvoeren. Ik kijk het na en ja: de choreografieën zijn van Manuel Paolini. De man die ook tekende voor de clips van JÓRMA en de voorstelling Bleeding Love. Heel fysiek, veeleisend en origineel. Maar opwindend zoals in Grindr Diaries wil het dit keer maar niet worden. Dat is uiteraard ook een kwestie van smaak (het zijn mijn types niet). Als ik het vergelijk met de performances van bijvoorbeeld choreograaf/beeldend kunstenaar Jan Fabre, zijn deze zeker wel opwindend. Die stijgen boven een puur sexuele aantrekkingskracht uit. Bovendien hebben die een humoristische, reflecterende of zelfs sarcastische ondertoon. Een geweldige portie zelfspot ook. Dat mis ik hier.

Daarna worden we getrakteerd op een stuk teksttoneel.

Gebaseerd op/geïnspireerd door het werk van James Otis Purdy: ook niet de meest frivole auteur en bekend om zijn duistere ondertonen. Een speler leest alles van papier. Dat heeft zeker wel iets. Ik weet niet of dat nog is omdat het een repetitiefase is of dat het zo bedoeld is en blijft. De andere spelers reageren. Nederlands en Engels gaan de hele voorstelling al door elkaar heen. Absoluut niet storend. Ook de handtekening in de tekst komt mij bekend voor. En ook dat kijk ik na en jawel: die is van Nic Bruckman die ook Bleeding Love schreef.

Het geheel komt heel zwaar op mij over. Ik zie dat vaker terug bij voorstellingen van makers die door het Grand Theatre worden ondersteund. Ervaren zij de wereld zo? Ik word ook niet heel vrolijk van Poetin, Baudet en Gordon, maar theater is voor mij toch een mix van van alles: ook het epische theater van Brecht/Weill tijdens de Weimar-republiek barstte van de komische, relativerende noten en tonen.

En dan is het plots over en nemen de spelers applaus in ontvangst. Ook de speler/toetsenist/zanger heeft een slip aangetrokken. Ietwat onzeker en schattig staan ze met hun viertjes midden in een maak- en repetitieproces op het podium. Dan zijn ze wat mij betreft op hun naaktst.

^{Hoofdafbeelding: © Niels Knelis Meijer; scène uit Narrow Spaces, moON productions}

Dio van Velden

24-10-2022