Een verslag over een film op een theatersite: kan dat wel? Volgens de redactie wel als de film gaat over theater in de meest ruime zin van het woord of een verfilming is van een theaterstuk. Eerder schreven wij over 'The Tragedy of Macbeth' en 'Grindr Diaries'.
In de wekelijkse nieuwsbrief van Forum Groningen wordt mijn aandacht getrokken door een bijzondere foto. Een groep mensen in barokke kostuums aan een rijk gedekte dis in de natuur. Ik klik deze aan en krijg een trailer te zien. Een korte reeks indrukken van de film Het zit in mijn hart van filmmaakster Saskia Boddeke. Heel indrukwekkende indrukken en ik grijp direct mijn agenda. En bestel een kaartje voor de première…
Het zit in mijn hart is een film over theatergroep KamaK (voorheen Kameleon) uit Hengelo. Deze groep bestaat uit professionele acteurs met een verstandelijke beperking. Toen regisseur Saskia Boddeke hun voorstelling Furia zag, wist ze: hier wil ik wat mee en ze besloot een film te maken van de voorstelling en over dit bijzondere ensemble. Werkelijkheid en fictie lopen in elkaar over in deze film. Het zit in mijn hart beweegt tussen de magie van een kleurrijke en barokke opera en de diepgang van een documentaire. Volgens de vooraankondiging zullen de vaak vertederende scènes geen kijker onberoerd laten.
De film is geselecteerd voor het Internationaal Documentaire Festival in Amsterdam en gaat op de IDFA in première als onderdeel van de Luminous selectie. Een première dus… Ik zie geen rode loper, geen feestelijke bubbels, geen paparazzi noch rijen opgewonden en sprankelend uitgedoste celebrity's. Ik schrijd de enorme bioscoopzaal in en kijk rond. Drie a vier personen verspreid over al die stoelen. Ik neem in het midden op de eerste rij plaats. Ik check nog eens of ik echt in de juiste zaal zit en het gevoel bekruipt me dat dit weleens de meest slecht bestede 11,50 euro van het eerste kwartaal kan worden. De film begint bijna. Een snelle kijk achterom: we zijn met zeven personen!
Ik val maar met de deur in huis: het is welhaast onmogelijk deze 11,50 euro beter te besteden! De filmmaker volgt het repetitieproces en zoomt in op de verschillende acteurs waarbij ze hen vraagt naar hun dromen en verlangens. Naar wie ze zijn. Furia is een barok, op rijm geschreven, sprookje over moord, doodslag en erotiek met als leidraad de zeven hoofdzonden, dat voor deze film groots is verfilmd. Acteurs met hoge pruiken, prachtige witte kostuums en grotesk geschminkte gezichten. Professionele performers die je het verhaal inzuigen en je hun beperkingen doen vergeten. Hun uitzonderlijk acteerwerk is poëtisch en intens, het tuimelt rechtstreeks je hart binnen.
De jonge en mooie Furia lijkt een aantrekkelijke partij
Maar vrijers willen de lusten en niet de lasten
wel de rijkdom, maar niet het wijf er bij
Na weer een deceptie, na smerig bedrog en verraad
ontsteekt ze in blinde woede
Er gaan koppen rollen, Furia grijpt haar zwaard…
De film opent met hoofdrolspeelster Marian Jansen als Furia van Kalenkerker. De prestigieuze Theo d'Or is wat mij betreft al meteen vergeven dit jaar. Haar vader, de Hertog van Kalenkerker, wordt vertolkt door een vrouw, haar moeder door een man. Niks is raar bij KamaK, alles kan en is gewoon. Net als op echte filmsets ontstaan er onderlinge romances en zijn er strubbelingen. Maar van de volwassen manier waarop ze alles samen oplossen kunnen we als kijker nog veel leren. Echte liefdesrelaties zijn niet gewenst bij KamaK. Uiteraard zijn er vriendschappen. Twee boezemvrienden mogen elkaar na de Corona-toestanden eindelijk weer knuffelen. Dat laten ze zich geen tweede keer zeggen. Letterlijk adembenemend voor hen en voor ons als kijkers is hun verstrengeling. De tranen vloeien rijkelijk.
Dan wordt één van hen verliefd op een medespeelster. Fantastisch hoe ze hiermee om (leren) gaan. Niemand is er exclusief voor een ander, maar iedereen respecteert elkaars gevoelens. Het meisje is blij met de hechte vriendschap van haar aanbidder met een andere jongen. En leert dat ze hem moet delen. Die jongen op zijn beurt moet wennen aan de situatie, maar is oprecht blij dat zijn vriend verliefd is en merkt dat dat de vriendschap totaal niet verstoort. De aanbidder slaagt erin zijn aandacht voor beide partijen warm en intens te houden. De uitspraken in de close-ups zijn stof tot nadenken, levenslessen bijna:
"Ik ben wel blij dat ik gehandicapt ben… Anders had ik hier niet kunnen werken'.
En de dialoog:
Acteur A: "Ik wil heel graag een keer homo zijn."
Acteur B: "Dat ben je."
Acteur A: "O ja. Dat ben ik al."
Acteur B: "Dat zit in je hart."
Acteur A: "Ja, het zit in mijn hart."
Het wordt nergens potsierlijk. Nergens sentimenteel of zielig. Of 'gehandicapten kijken'. Het zit in mijn hart behoudt op elk moment de magie van het theater en het nieuwsgierige van een documentaire. Het wordt duidelijk hoe het acteur-zijn de spelers onafhankelijkheid en kracht geeft. Op het toneel hebben ze van niemand hulp nodig.
Furia is natuurlijk niks meer en niks minder dan een ontzettend verwend rotkind. Haar ouders proberen wanhopig een vrijer voor haar te vinden. Maar niemand houdt van Furia en Furia houdt van niemand. En ze hanteert nogal snel en gemakkelijk dolk en zwaard. Minstens zo soepel als de koks een rode kool klieven of met één ferme klap de vissenkop van het spartelende lijf scheiden. De hele hofhouding paait en vlijt haar, puur uit lijfsbehoud. De film en de scenes zijn prachtig. Ze kunnen wedijveren met de mooiste momenten uit iconische rolprenten als The cook, the thief, his wife en her lover van Peter Greenaway en La Grande Bouffe met Marcello Mastroianni. Schitterende en rijk opgetuigde feestdissen zien we. Een fijn moment ook is het ogenblik waarop de opnames klaar zijn en iedereen, cast én crew, zich tegoed doet aan de vele lekkernijen.
Maar het meest indrukwekkend blijven toch de acteerprestaties. Als een actrice even het onderscheid tussen fictie en werkelijkheid niet meer kan maken en in wild snikken uitbarst, zijn er tien paar handen die haar vasthouden. Wordt ze bedolven onder lieve kusjes en woordjes en zo weer tot bedaren en terug in het hier en nu gebracht. Zo eerlijk, zo puur gewoon omdat de harten daar vol van zijn…
'Het zit in mijn hart' is tot en met 5 april te zien in Forum Groningen.
Credits
Film: Saskia Boddeke
Regie en script: Oscar Wagenmans
Productie: Annie Tettero
Ondersteuning acteurs: Lot Nijhuis, Paul Nijhuis, Antje ten Brinke, Patricia Lucas, Marloes ten Brinke, Marjanne van den Beld, Monique Wytzes
Nog even dit
Onze artikelen zijn gratis en zullen nooit achter een betaalmuur verdwijnen. Voor theatermakers willen wij een onafhankelijk en levendig platform bieden: voor nu en in de toekomst. Donaties zorgen ervoor dat wij op lange termijn kunnen blijven investeren in het platform Theater050 en dat verhalen over theaterproducties belicht worden.
Betalen kan via onderstaande knop en je mag het bedrag zelf kiezen.
Bedankt voor je steun!
Kies het bedrag en doneer
Dio van Velden
english
Verhalen
Dio van Velden
Verhalen
