"De verlopen fakir Le Hachek en zijn vrouw Maruschka Kapitanova, tegenwoordig residerend in Oosterwijtwerd, ontvangen oude vrienden uit het circus, om nog één maal te vlammen in circus Karnivoale. Maar gaat het ze lukken die oude grandeur nog een laatste keer in de piste te brengen?"
(citaat uit website Noorderzon)
Reünies zijn met grote regelmaat uitgangspunten voor toneelstukken, films en meer.
De trouwerij van een achterneef, de dood van oma of suikeroom, een lustrumverjaardag of -bruiloft van die of gene: er is altijd een reden om familie en intimi na lange tijd weer eens te verleiden tot samenkomen. En zin of tegenzin: uitnodigingen worden geaccepteerd. Het weerzien begint meest hartelijk of in elk geval beleefd vriendelijk. Maar bij de eerste borrel wordt gedregd naar ouwe koeien, de sfeer verpest. Bij Agatha Christie werd het ter verhoging van de feestvreugde al snel tijd voor een briefopener, haardijzer of strychnine. In een van mijn meest favoriete films, het Deense ‘Festen’ uit 1998 van Thomas Vinterberg, wordt een duister stuk verleden van familie Klingenfeldt in de etalage gezet.
Kortom: ik ben erg benieuwd. De voorstellingen zijn uitverkocht. Naar verluidt zijn er zelfs stoelen bijgeplaatst. Velen zijn mij al voorgegaan als ik bij de ingang vrolijk word begroet door spelers. Ik houd ervan! Ik loop door naar voren. Het voordeel als je alleen bent en mensen om welke reden dan ook niet aanschuiven: altijd een fijne plek op de eerste rij. Er schallen schlagers uit de speakers: een Hammondorgel heeft nummers als ‘Rosamunde’ en zelfs ‘By the rivers of Babylon’ flink onzedelijk betast.
We zitten in een nostalgische spiegeltent. Ik stap dertig jaar terug in mijn leven: vele honderden keren speelde ik in eenzelfde tent in Kaatsheuvel, op Boulevard Den Bosch, in Wiesbaden en Barcelona. Toen in de nisjes en rondom de piste prachtig gedekte tafeltjes met damast, verzilverd bestek en flonkerend gepoleerd kristal. Nu zitten we in theateropstelling op klapstoelen maar de grandeur van het verleden is tastbaar. Dan is het: licht uit, spot aan…
Snel maar helder worden de leden van het bonte gezelschap aan ons voorgesteld en volgt een programma vol anekdotes, sketches en vooral muziek.
We horen hoe fakir Le Hachek zijn vrouw Maruschka heeft ontmoet. Hij kwam eigenlijk voor haar zus, maar die stond in de keuken de speklapjes en de tarotkaarten om te draaien en vroeg Maruschka de deur open te doen. Daar stond Le Hachek met armen vol rozen: ‘honderden vlijmscherpe doorns maar goed: je bent fakir of niet’. Geen dijenkletser maar met de prachtige mimiek en perfecte timing een grap van jewelste. Alle muzikale nummers en sketches worden opgediend als een animuse. Zo prachtig opgemaakt dat het water je in de mond loopt. En zo verfijnd van smaak dat je moeilijk kunt wachten op de volgende. Nooit platvloers of goedkoop. Maar zeker ook niet oubollig! Het is met grote regelmatig een tikje ondeugend en zelfs schalks. Bedenk en schrijf ze maar eens: versregels en opmerkingen welke de helft van het publiek, waaronder veel zeer jeugdigen, doet schateren en de overigen vergenoegd doen grinniken en gnuiven.
Nog eens twintig jaren vallen van mij af. Ik zit aanvankelijk muisstil op de bank. Een oude krant op schoot met een handvol pelpinda’s, een half glaasje ranja op de rand van de salontafel (op je knietjes en met beide handjes vastpakken). Ik mag naar André van Duin, Frans van Dusschoten en Corry van Gorp kijken. En rol al snel over de vloerbedekking van het lachen. Ik mag zelfs opblijven voor Mies en onthoud alle prijzen op de lopende band. Dat enorme, eenvoudige geluk ervaar ik nu weer.
De vele muzikale nummers zitten ingenieus in elkaar. De twee dames zingen geweldig goed en de mannen hebben allen een rauw randje.
Het deint, swingt en rockt. Enkele nummers zijn in het Gronings en andere stoppen plots zoals een prachtig ver-liefdesliedje. Maar misschien was na twee korte coupletjes en een refrein daar alles over gezegd. Maakte de onstuimige verliefdheid plaats voor een eeuwig houden van, het stilletjes de koffers pakken of een briefopener, haardijzer of strychnine… En verder komt er van alles voorbij wat je maar in het circus en variété mag verwachten. De sterkste man ter wereld, een Siamese tweeling, een trapezewerkster die al twintig jaar niet meer naar beneden durft (er hangt een skelet in de nok), een obstinate buikspreekpop en vanzelf het spijkerbed. Komische dubbelrolletjes zoals een recensent van een Fries plaatselijk sufferdje (‘Ik vinnet niks’) en een man ‘met een behoorlijke afstand tot de arbeidsmarkt’ (geen onderlijf). Later in het programma is die afstand vergroot en zien we alleen een hoofd. Maar stop een mondharmonica overdwars tussen zijn kiezen en hij speelt alles! Het is hilarisch maar vooral ontzettend knap. Na een adembenemende vijf kwartier worden we ook nog eens vrolijk en hartelijk uitgezwaaid. Ik houd ervan!
Gedegen ensemblewerk heb ik beleefd. Iedereen gunt elkaar het licht in de ogen en de momenten van succes. Het zijn allemaal niet meer de jongsten. Stuk voor stuk gepokt en gemazeld in de Groningse theater- en muziekwereld en met regelmaat daarbuiten. Alles en iedereen bij elkaar ruim twee eeuwen aan ervaring, ongewoon goed vakwerk en bovenal een verrukkelijke overdosis enthousiasme en energie. Elk lied, elke dialoog is een parel, een edel- of halfedelsteen. Carneool, diamant (jawel: die zeldzame roze!), granaat, opaal, robijn, saffier en smaragd. Ruw of minutieus geslepen in briljant, roos, carré, baguette, ovaal of peer. Gezet in een diadeem van een voorstelling maakt Karnivoale nu al tot een kroonjuweel van dit Noorderzon!
Makers Karnivoale
Spel: Alina Kiers, Frank den Hollander, Harry Niehof, Carmen Schilstra, Jan Veldman en André Gubbels
Zaalgeluid: Rolf Schreuder
Licht: Piet de Koning
Kostuums: Fokko Jelsma
Regie: Albert Secuur
Artikelen over Noorderzon
In dit overzicht zijn alle artikelen van Theater 050 over Noorderzon Festival of Performing Arts & Society terug te lezen.
Foto's: © Jan Westerhof, voorstelling Karnivoale, uitvoering: Alina Kiers, Frank den Hollander, Harry Niehof, Carmen Schilstra, Jan Veldman en André Gubbels, Noorderzon 2024Nog even dit
Onze artikelen zijn gratis en zullen nooit achter een betaalmuur verdwijnen. Voor theatermakers willen wij een onafhankelijk en levendig platform bieden: voor nu en in de toekomst. Donaties zorgen ervoor dat wij op lange termijn kunnen blijven investeren in het platform Theater050 en dat verhalen over theaterproducties belicht worden.
Betalen kan via onderstaande knop en je mag het bedrag zelf kiezen.
Bedankt voor je steun!
Kies het bedrag en doneer
Goden en examencommissies mag je niet storen
Ingrid de Vries
Verhalen
Dio van Velden
Verhalen
