Vandaag ligt de gemiddelde leeftijd in de Stadsschouwburg een stuk lager dan normaal het geval is. In het kader van het Jonge Harten Festival bezoek ik 'Confrontaties' van Theater Utrecht en DOX. De voorstelling is een bewerking op het gelijknamige boek van Simone Atangana Bekono.
Giechelende pubermeisjes lopen mij voorbij met een blikje drinken in de hand dat een snoepjesgeur verspreidt. Ik voel weemoed opkomen. Het doet mij denken aan vroeger. De tijd waarin de toekomst open ligt en het leven nog maakbaar lijkt.
Het boek Confrontaties heeft diverse prijzen gewonnen zoals 'Beste Boek voor jongeren 2021' en in 2022 de 'Anton Wachterprijs' als beste schrijversdebuut. Het verhaal gaat over de zestienjarige Salomé die in een jeugdgevangenis zit. In de voorstelling wordt zij gespeeld door Sharlee Daantje. Samen met vier andere meiden verblijft zij op de enige meidenafdeling van 'De Donut': een jeugdgevangenis waar alles rond is.
Salomé zit vast vanwege de mishandeling van twee klasgenoten die haar hadden beledigd en 'roetmop' noemden. Ze krijgt te maken met een racistische therapeut. Niet bepaald helpend, gezien haar voorgeschiedenis. Een van de meisjes mag bijna met verlof. Een ander heeft "iets gedaan met een jerrycan en een aansteker". Elk van hen draagt een eigen last vanuit het verleden met zich mee.
Op het podium staan ongeveer tien stoelen en een plateau dat kan draaien. Een doek is als witte achtergrond opgehangen. Er hangen lampen aan het plafond. Later in de voorstelling komt er nog een grote lamp naar beneden, die al die tijd boven het plateau hangt.
Er zijn dubbelrollen, waardoor je soms even moet schakelen wie op dat moment voor je staat. Die beleving past ook bij een wereld waarin niets rechtlijnig is en er steeds nieuwe situaties ontstaan. Zo krijgen de meiden te maken met een inbraak van een groep jongeren die de andere kant van de instelling verblijven.
We krijgen herinneringen uit het verleden te zien, verweven met beelden uit het heden.
Zoals een tante die tijdens een vakantie bezig is met het haar van Salomé. In de jeugdgevangenis is het soms lastig voor Salomé om de juiste haarproducten te gebruiken. Soms flitst alles een beetje snel voorbij. De relatie met haar moeder, zusje én haar zieke vader, die niet gediend was van racisme. We zien ook de geldzorgen van de familie. Daarmee krijgen we een klein tipje van de sluier te zien over hoe Salomés leven thuis was, voordat ze naar de jeugdgevangenis moest.
Dit theaterstuk snijdt thema’s aan die voor jongeren herkenbaar en urgent zijn: identiteit, loyaliteit, woede, onrecht en de vraag wie je mag zijn als de wereld al lang besloten heeft wie je bent. Een meisje van het gymnasium dat in de jeugdgevangenis zit. Daarover hebben buitenstaanders al snel een mening.
'Confrontaties' doet precies wat de titel belooft: het schuurt, raakt en laat confrontaties zien met jezelf.
Het is geen gemakkelijke voorstelling, maar wel één die een heftig thema bespreekbaar maakt. Misschien is dat precies waar Jonge Harten voor bedoeld is.
Ik loop naar buiten en hoor weer de giechelende pubers met hun mierzoete drankjes. Even denk ik: hadden wij op die leeftijd door hoeveel verhalen er onder iemands huid kunnen schuilen? Dat er van de buitenkant niet te zien is wat iemand van binnen meemaakt? Confrontaties laat zien dat luisteren soms begint met ongemak.
Artikelen over Jonge Harten
In dit overzicht zijn alle artikelen van Theater 050 over Jonge Harten terug te vinden.
Hoofdafbeelding: © Sjoerd Derine, voorstelling 'Confrontaties | Casper Vandeputte - Savannah Wolin | Theater Utrecht in coproductie met DOX
De wolvin als beschermvrouw in een onveilige wereld
Ingrid de Vries
Verhalen
