Gert werkt op zee, op een afgelegen locatie. Zijn collega's ervaren hem als een harde werker, een echte 'zeemansbonk' en vinden hem stil. Dat beeld blijkt niet volledig. Als Gert alleen voor de spiegel staat, komt zij tevoorschijn: Gemma. Gemma is alleen zichtbaar voor Gert. Tot ze eruit moet. Naar buiten. Maar hoe?
In de Kleine Zaal van De Oosterpoort krijgt het publiek een inkijkje in het leven van Gert. Via hem krijgen we ook Gemma te zien... Een man en een vrouw in één lijf. Fabian Claes Jansen kruipt in de huid van Gert en Gemma. Mariëlle Woltring (LUVALU) zorgt voor de live muziek.
Na afloop is in het theatercafé een foto-expositie te zien over het grijze gebied binnen de seksen: #MYOWNGENDER. Deze expositie van Sevilay Maria tourt mee met de voorstelling. Met prachtige zwartwit foto's op glas: gezichten van krachtige mensen. Ook is er voor bezoekers gelegenheid om met Fabian Claes Jansen in gesprek te gaan. Hier wordt veelvuldig gebruik van gemaakt. Het thema van Gemma bevat een link met het leven van Fabian die zich als non-binair, bigender identificeert. Gedurende de voorstelling komen Gert en Gemma tot leven: samen, door één persoon.
De voorstelling begint met een kort college over het boren van gasputten in zee.
Over gasboringen praten in Groningen… Dat is een gewaagd begin van de voorstelling te noemen. Toch hangen we allemaal aan Fabians lippen. Het boren van gasputten blijkt de specialiteit van Gert. Hij werkt offshore: een hard leven op zee. 21 dagen op en af. Op en af… Dat gebeurt ook met de hakken van Fabian. Eerst aan. Nee, toch maar weer de hakken uit. Of toch weer aan? Tijdens het werk is er weinig ruimte om na te denken over levensvragen. Privacy is er nauwelijks. En toch, op de zeldzame momenten dat Gert alleen is, zoekt hij haar op. Als hij voor de spiegel staat, ziet hij haar: Gemma.
Gemma liet zich voor het eerst zien toen Gert 16 jaar was en stiekem een paar vrouwenschoenen aantrok, eigenlijk bedoeld om cadeau te geven aan zijn moeder. De schoenen werden bewaard in een koffer. Gemma verbleef in die koffer en toonde zich aan Gert: voorzichtig via de spiegel. De koffer ging mee met Gert, jarenlang.
Lange tijd is Gemma de enige vrouw in het leven van Gert.
Als man en vrouw delen ze hun lijf, wanneer ze samen voor de spiegel staan. Toch zijn er ook momenten waarop de koffer van Gemma gesloten blijft. Bijvoorbeeld als Gert een relatie krijgt met een Filipijnse kokkin op het olieplatform. Samen krijgen zij een kind. Na lange tijd komt Gemma weer tevoorschijn als Gert besluit om zijn dochter aan haar te laten zien. De band tussen Gert en Gemma, die ook wordt beschouwd als moeder van hun dochter, wordt hechter.
Tot het moment waarop het niet langer meer gaat. Gemma moet naar buiten, maar hoe gaat dat? En in welke vorm? Gert wil Gemma een eigen plek geven in de wereld, maar niet iedereen accepteert haar. Dat leidt tot conflicten en verdriet. De Filipijnse vrouw van Gert vertrekt met hun dochter. Gert besluit om weg te gaan zodat Gemma alle ruimte krijgt die ze nodig heeft. Gemma leert meerdere nieuwe mensen kennen, maar voelt zich afgesneden. Waar is Gert?
Tijdens de jarenlange zoektocht van Gert en Gemma komt er hulp uit onverwachte hoek.
De broer van Gert – die eigenlijk zegt dat hij niks wil weten – blijkt de eerste persoon die Gert en Gemma een kans biedt om samen op ontdekkingsreis te gaan. Jaren later krijgen Gert en Gemma de kans om het contact met hun dochter te herstellen. Zij toont liefde voor haar Filipijnse moeder, Gert én Gemma.
Enigszins onverwacht is de bijdrage van Mariëlle aan de monoloog van Fabian. Zij verlaat af en toe haar pianokruk om contact te maken met Gemma of Gert. Als een betrokken buurvrouw in Leeuwarden of als een nieuwe liefde in Denemarken.
Man en vrouw, in één lijf, samen.
Gemma en Gert vinden elkaar weer terug. Ze besluiten om voortaan niet meer door het leven te gaan als Gert óf als Gemma, maar als allebei. Eigenlijk heel simpel. Niet als man óf vrouw, maar gewoon allebei. 'Stille Gert' is verdwenen: er is nu ruimte ontstaan voor Gemma en Gert. Samen vormen zij een gelukkig mens. Zo zou het in het echte leven vaker moeten gaan.
Gemma is een open en gemoedelijke solovoorstelling over een complex onderwerp. Naar mijn idee hebben ontzettend veel mensen – gevraagd of ongevraagd – een mening over genderidentiteit. De meerwaarde van Gemma is dat de voorstelling een persoonlijk inkijkje biedt in hoe de zoektocht naar genderidentiteit van binnenuit verloopt. Of je zo'n onderzoek mét of zonder hoge hakken gaat doen: er zijn veel stappen te zetten. Deze voorstelling komt vooral op mij over als een ode aan het mens-zijn.
Makers
Gert & Gemma: Fabian Claes Jansen
Lucinda & andere rollen: LAVALU
Regie & script: Fabian Claes Jansen
Componist: LAVALU
Eindregie: Ivar van Urk
Regie-assistent: Amanda Payne
Decorontwerp: Dymph de Gooijer & Fabian Claes Jansen
Kostuumontwerp: Yan Tax
'Gemma' is een productie van Fabuch Social Cinema.
In coproductie met SSB De Harmonie, DeLaMar Theater