Het Groninger Studenten Toneel viert feest: de vereniging bestaat vijf jaar! De naam GST bestaat al negentien jaar. Hoe zit dat? Wie zijn de leden, wat houdt hen bezig en wat heeft deze groep eigenlijk met weerwolven? Ik mag aanwezig zijn bij een aantal lustrum-activiteiten en krijg antwoord op deze vragen.
Van 27 juni tot en met 2 juli organiseerde GST een reeks van lustrum-activiteiten voor de leden, zoals samen eten, theaterworkshops, een pubquiz, een gala, kroegcolleges en een nostalgische middag. De twee laatstgenoemde activiteiten heb ik gevolgd: om te beginnen met de kroegcolleges in O'Malley's Irish Pub.
Kroegcolleges
Sprekers zijn Maarten Jan Jorna en Fenna Smits. Zij bieden een inkijkje in de organisatie van GST, en met name de situatie van zo'n vijf jaar geleden. Daarnaast heeft de organisatie Dio van Velden gevraagd als gastspreker. Hij gaat meer vertellen over zijn theatercarrière en levensloop.
De sfeer in O'Malley's Irish Pub is ontspannen. Iedereen neemt een drankje mee. Terwijl de nacho's en gefrituurde uienringen op tafel worden gezet, wordt Dio aangekondigd met de woorden: "We kunnen niet beloven dat er een douchescène komt." Het is een knipoog van GST naar het laatste artikel dat Dio voor Theater050 heeft geschreven, over de voorstelling Platonov.
Dio regisseerde in 2016 de voorstelling Festen bij GST. Vanmiddag neemt hij de uitdaging aan om zijn persoonlijke verhaal te vertellen: hoe hij in de theaterwereld is begonnen, hoe zijn ervaring was bij GST en hoe het is om de kost te verdienen in de theaterwereld. Zijn levensloop kent een bewogen geschiedenis. Ondanks dat hij van huis uit nauwelijks in aanraking kwam met theater en andere culturele zaken, is het hem gelukt om zich het theatervak eigen te maken. Op zijn eigen manier. Het heeft er zelfs toe geleid dat hij zichzelf de jongste theatermanager van Nederland mocht noemen. "Nu niet meer hoor," voegt hij snel toe.
Dio heeft veel gedaan en ontwikkeld: zo trok hij met een eigen cabaretgezelschap langs de Nederlandse theaters. Hij bedacht, produceerde en regisseerde theater-dinershows en sierde zelfs de cover van Times. Zijn cv binnen twee A4'tjes houden? Dat gaat volgens mij nooit lukken. Overigens is het niet waarschijnlijk dat Dio zijn cv meeneemt naar een gesprek over een bijrol of commercial. Bekende Nederlander worden en werken vanuit commercie – wat ongetwijfeld geld gaat opleveren, maar gevaar kan opleveren voor de creativiteit – heeft hij nooit geambieerd. Dat past niet bij hem en de manier waarop hij werkt. Een andere gedachtegang die hij met zijn publiek deelt: bij twijfel, doen. En wees daarbij niet bang om op een zeker moment het roer om te gooien. Dat heeft Dio tot nu toe ver gebracht. Nog steeds maakt hij spraakmakende producties. Oftewel: er zit leven in de oude kat!
Bij twijfel toch doen… Als Fenna en Maarten Jan het woord krijgen en ik zo naar hun verhaal luister, lijkt dat uitgangspunt bij GST eveneens van toepassing. In 2017 stond het nieuwe bestuur van GST voor een immense uitdaging. Lang verhaal kort: In 2003 werd GST opgericht als stichting. Deze stichting werd in 2017 omgezet naar een vereniging. Dat betekende een enorme omslag: een administratie voeren als stichting én vereniging. Hoe gaat dat eigenlijk in zijn werk, ledenwerving en dat soort zaken? Het zijn allemaal nieuwe en extra regeldingen waarmee het kersverse bestuur van 2017 te maken kreeg. Misschien was er toen niet eens tijd voor twijfel. Inmiddels telt GST als vereniging bijna tweehonderd leden.
Ondanks het extra werk, is het volgens Maarten Jan en Fenna een voordeel dat GST nu een vereniging is geworden. "Eerder was er sprake van deze situatie: je deed auditie voor een productie. Werd je afgewezen, dan was het feitelijk klaar." Het toenmalige bestuur wilde dit veranderen. Het idee ontstond om lessen te aan te bieden op het gebied van cultuur en theater. Iedereen die dat wilde, kreeg op die manier de mogelijkheid om zichzelf te blijven ontwikkelen; ook als je niet kon meespelen in een productie. Een vereniging, met leden die contributie betalen, is hiervoor een praktische oplossing.
Naast toneel, delen de studenten van GST al lange tijd een andere passie: weerwolven. Door de jaren heen wordt dit spel regelmatig gespeeld. Het sociale component is dus ook belangrijk. GST komt niet alleen over als een vereniging waar leden kunnen spelen en lessen kunnen volgen, maar ook als een plek waar studenten waardevolle contacten kunnen opdoen. Ook Maarten Jan en Fenna bewaren warme herinneringen aan GST: ook na vijf jaar blijft het theater lonken.
Nostalgische Middag
Na de kroegcolleges zie ik de meeste leden – en ook allerlei nieuwe gezichten – op zaterdag terug in de Usva. Daar ligt het hart van GST. In dit gebouw komt het bestuur bijeen en in de theaterzaal zijn de uitvoeringen. Twee producties per jaar maar liefst; met uitzondering van de corona-piek. Met een wisselend bestuur, verschillende regisseurs en een gevarieerde spelersgroep: GST doet het. Eind februari stond in het teken van Platonov. Begin juni heeft GST de voorstelling Welkom In Het Bos gespeeld.
De Usva is dan ook een logische keuze van de Lustrumcommissie om een Nostalgische Middag te organiseren. Dwars door het hele gebouw – van de zangzolder, naar de toneelzalen, naar de kantoren, coulissen en danszalen en het Usva café – zijn allerlei GST- attributen te bewonderen. Demi Klumper, lid van de Lustrumcommissie van GST, geeft ons een persoonlijke rondleiding door dit tijdelijke museum. Enthousiast vertelt ze over 'haar' vereniging, de verschillende producties en de gezelligheid die GST met zich meebrengt.
We zien onder meer GST-posters 'door de jaren heen', foto's, spandoeken, videofragmenten van producties, decorstukken, audiofragmenten van enthousiaste leden en filmpjes uit 24H Plays. Dat laatste houdt in dat een gezelschap 24 uur de tijd heeft om vanuit het niets een compleet toneelstuk te maken en op te voeren. Ieder lid heeft een eigen reden om lid te worden van GST. Bijvoorbeeld om meer te leren over toneel, of om nieuwe mensen te leren kennen of juist een combinatie van deze redenen.
Zoveel te zien, te horen en te beleven… Bijvoorbeeld het audiofragment waarin Benjamin vertelt over zijn deelname aan het toneelstuk De vrouw met de baard: het eerste stuk waar hij in meespeelde. Als hij het script leest, blijkt dat hij de rol van Baas heeft gekregen. Benjamin gaat het onderzoek aan om een naaktscène te spelen, wat niet eenvoudig is. Gaandeweg komt hij tot de conclusie: "Als ik er niet ongemakkelijk bij ben, dan is dat ongemak voor een ander." Hij doet uiteindelijk iets waarvan hij vooraf had gedacht dat hij het nooit zou doen. Hij vertelt: "Achteraf ben ik wel heel blij dat we het onderzocht hebben." Bij twijfel, toch doen…
In de foyer nemen wij afscheid van Demi. Ik merk dat ik zelf ook een beetje nostalgisch ben geworden. Dat komt gedeeltelijk door de Usva, waar ik zelf – wie heeft hier in zijn of haar studententijd geen cursus gevolgd? – goede herinneringen aan heb. Het is een inspirerende plek die, wat mij betreft, altijd moet blijven. Het is GST gegund dat ze hier nog veel mooie producties kunnen maken. En ik hoop dat we van de leden nog veel gaan horen. Sommigen gaan verder in de theaterwereld en anderen zullen een ander pad inslaan. Het belangrijkste is dat iedereen hier bij GST een eigen rol heeft.
Voordat ik vertrek, ga ik nog even terug naar de bestuurskamer. Hier blijkt een grote groep leden te zitten. Ze praten, lachen en zingen. De saamhorigheid lijkt groot. Geen twijfel dat GST een bijzondere vereniging is. Hier worden nieuwe herinneringen gemaakt.
Foto's: René de BoerNog even dit
Onze artikelen zijn gratis en zullen nooit achter een betaalmuur verdwijnen. Voor theatermakers willen wij een onafhankelijk en levendig platform bieden: voor nu en in de toekomst. Donaties zorgen ervoor dat wij op lange termijn kunnen blijven investeren in het platform Theater050 en dat verhalen over theaterproducties belicht worden.
Betalen kan via onderstaande knop en je mag het bedrag zelf kiezen.
Bedankt voor je steun!
Kies het bedrag en doneer
Dio van Velden
Verhalen
Wat verandert er als je 1200 kilometer stap voor stap aflegt?
Ingrid de Vries
Verhalen
