Hoe een niet-bestaand theater een hele voorstelling weet te ontregelen

Ontregel-theater. Als dat genre bestaat, dan hebben makers Peters en Julia uit New York het uitgevonden. Met hun voorstelling 'open mic night' brengen zij een ode aan een niet-bestaande locatie, waar theater wordt gemaakt. Met als resultaat: een korte, maar onvergetelijke avond.

Het gaat al bijna mis als ik mijn kaart voor deze voorstelling ontvang. Klopt de aanvangstijd wel? Ik kijk op de website van Noorderzon en kom erachter dat 'Peter and Julia' twee verschillende komische voorstellingen in de Usva spelen op dezelfde avond: while you were partying en open mic night. Oei, bijna op het foute moment bij de verkeerde voorstelling… Het komt goed.

Bij binnenkomst krijg ik een set oordopjes in de hand gedrukt.

Ik ben dus bij open mic night. Een liveshow waar we een comedian te zien krijgen. Is mijn verwachting. Vanuit de zaal klinkt luide muziek. Het zorgt ervoor dat ik meteen op mijn hoede ben. Ook de andere bezoekers lijken onwennig naar een plek te zoeken. Aan de linkerkant van het podium zie ik een kruk en een staande microfoon. Gereed voor een stand-up performance. Aan de rechterkant een tafel en stoel. Op de tafel ligt een apparaat waarmee je geluidseffecten kunt afspelen.

Een vrouw gaat zitten op de stoel. Met een kalme, zachte stem (waarom heb ik eigenlijk die oordopjes in?) introduceert ze zichzelf. Ze kijkt iedereen afzonderlijk aan en vertelt over een locatie waar theaterproducties worden gemaakt. Het bestaat alleen niet, maar dat mag de pret niet drukken. Achter haar komt een man tevoorschijn met woest, rechtopstaand haar. Hij pakt een trap en hangt een theaterspot op. Maak kennis met 'Peter and Julia'! De vrouw op het podium blijkt overigens Hannah te heten...

Het spotje hangt keurig aan de rechterkant van het toneel. Dan gaat Peter zijn stand-up performance doen aan de linkerkant. Hannah voorziet hem van aanwijzingen en drukt – afhankelijk of het optreden goed of juist slecht is – op een knop. Zij draagt Peter daarna op om ons vragen te stellen en daarbij zijn lieve kant in te zetten. Dat laat hij zich geen twee keer zeggen. Er volgt een snel maar pittig 'voorstelrondje', waarbij hij ons allemaal, een of meerdere keren, de microfoon onder de neus duwt en meteen om antwoord vraagt.

Drie toeschouwers worden uitverkoren om kort bij de stand-up microfoon te staan.

Ze mogen (is weigeren een optie?) hier een shout-out doen naar een goede vriend(in). 'Why me?', denk ik nog als ik word gevraagd om bij de stand-up microfoon te staan. Toch doe ik het. Ik stamel wat woorden, het wordt niet echt een samenhangend verhaal. Hannah drukt op de 'knop van goedkeuring', wat ik lief van haar vind.

Ik werk mee. Iedereen doet mee. Dat is opmerkelijk, want er worden ook vragen aan het publiek gesteld die je in het dagelijks leven niet zomaar beantwoordt. Zo slagen de makers erin om erachter te komen wie van ons het meeste verdient. Gevolgd door de vraag: "O, wilt u ook doneren?" De 'rijkste bezoeker' mag de telefoon pakken om een QR-code te scannen. Die betaallink is volgens mij echt. Deze voorstelling speelt drie keer. Dus drie keer kans op een donatie voor het gezelschap. Brutaal, maar zij kunnen het maken: wij pikken het.

Waarom zijn we zo meegaand? Misschien komt het door de achterliggende gedachte dat deze voorstelling draait om een theaterlocatie die niet bestaat. Dat idee geeft vrijheid: datgene wat er gebeurt, bestaat feitelijk niet. Dus kun je alles zeggen. Blijkbaar biedt dat ruimte om eerlijk te zijn over jezelf.

Deze voorstelling duurt bijna een uur, maar het lijkt langer omdat er zoveel gebeurt.

Na ongeveer drie kwartier (mijn inschatting) vertrekken de makers voor een korte pauze. Wij kunnen ondertussen een mapje foto's bewonderen. Van bezoekers en feestjes van de niet-bestaande locatie. Ook mogen we chips en bier. De zakjes chips liggen in een doos op het podium. Het duurt een tijd voordat de eerste persoon een zakje durft te pakken: je weet maar nooit of zo'n handeling gevolgen heeft.

De makers keren terug met confetti. Peter houdt een korte toespraak over afscheid nemen. Als afsluiting laat Hannah ons het geluid van de locatie horen. Een harde toon. Aha, daar waren die oordopjes dus voor bedoeld.

Na een uur ontregel-theater sta ik veilig buiten. Voor een voorstelling over een niet-bestaande locatie was deze theater-belevenis voor mij behoorlijk echt. Het was onvoorspelbaar, absurd en ongemakkelijk. Tegelijkertijd had ik het niet willen missen.

Makers

Makers/performers: Julia Mounsey en Peter Mills Weiss
Touring Performer: Hannah Kallenbach
Producer: Aaron Profumo
Dramaturg/Productie Ontwerper: Kate McGee
Repetitie assistent – NYC: Kaye Loggins
Touring Sound Designer: Eben Hoffer
Speciale dank: River Ramirez