Japans poppentheater met een duister randje

Op het programma staat Sado van Tomoko Mukaiyama. Een traditioneel Japans poppentheater waar volgens de beschrijving de verhaallijnen van Goede Tijden, Slechte Tijden niets bij is. De naam van dit type poppentheater is Joruri en het mixt realiteit met komedie, boeddhisme, muziek en 3d Anime.

Het leuke van Noorderzon is dat ik naar locaties ga die ik normaal gesproken niet bezoek. Zo sta ik ineens met een groepje mensen te wachten voor poppodium Vera. Vaak langsgelopen, maar nog nooit binnen geweest. Ik raak aan de praat met een paar bezoekers die onder de indruk zijn van het veelal uitverkochte Noorderzon programma. Kijk, dat is altijd fijn.

Tomoko Mukaiyama is een pianist / artdirector, ze heeft diverse prijzen gewonnen waaronder de Muramatsu prijs en de Gaudeamus competitie. Voor deze voorstelling werkt ze samen met de Japanse poppenspeler Hachirobe Nishihashi.

Omdat ik de trailer bewust niet gekeken heb, ga ik blanco naar de voorstelling. Ik ben erg benieuwd hoe de poppen eruit zien. Het decor is een doek met daarop Japanse kersenbloesem geprojecteerd. Er is in het doek een luik dat open kan. Als het luik open gaat, zien we een gedaante in het zwart met een kap over zijn hoofd en een kale boomstronk. Dan begint het poppenspel. Eerst een mannelijke blauwe pop en daarna een vrouwelijke pop met traditionele gele kleding. Ik had geen verwachtingen van de poppen maar, wat zien deze er ontzettend mooi uit.

sado — © Niels Knelis, voorstelling Sado van Tomoko Mukaiyama, Noorderzon 2023

Het is ongelofelijk hoe sierlijk de poppen zijn en hoe ze bewegen over het toneel.

Soms is het net of de poppen emotie tonen. Op een gegeven moment kijken de poppen elkaar aan en dit voelt heel echt. Als de vrouwelijke pop bezeten is door geesten / hogere krachten, schudt ze alle kanten op.

Het spel wordt afgewisseld met projectie en muziek. Ik vind het soms lastig om de diverse verhaallijnen te volgen. Ook omdat het poppenspel dan ineens verandert in projectie van een (voor mij) heel andere context. De projectie wordt begeleid op bijpassende muziek. We zien bijvoorbeeld figuren in manga stijl met daaronder Japanse klanken.

De scene tussen de vrouwelijke pop die sterft (en later weer tot leven gewekt wordt) en de poppenspeler, die bij deze scene zijn kap heeft afgezet, vind ik erg ontroerend. Er is emotie te zien op het gezicht van de poppenspeler en er vallen Japanse kersenbloesemblaadjes op hem en de pop.

Poppenspeler Hachirobe Nishihashi krijgt een staande ovatie.

Ook tijdens het applaus laat hij de vrouwelijke pop sierlijk bewegen. Het is overduidelijk dat hij jarenlange ervaring heeft in het poppenspel. Deze voorstelling heeft veel verhaallijnen. Het is niet erg om niet alle verhalen te begrijpen. Alleen al het bijzondere poppenspel is een bezoekje waard.

^{Foto's: © Niels Knelis, voorstelling Sado van Tomoko Mukaiyama, Noorderzon 2023}