Al een half jaar wordt een man geplaagd door een kubus. Iedere nacht doemt die kubus op in zijn hoofd. Hij kan over niks anders dromen dan over die kubus. Dat probleem beheerst zijn leven. Samen met dokter Fred probeert de man het geheim van de kubus te ontrafelen. Dokter Fred zet een heuse droommachine in om tot een doorbraak te komen. Maar is dat eigenlijk wel de oplossing?
Tijdens Noorderzon maak ik de voorstelling DroomStuk mee van Gieke Nijs, een jong theaterduo uit het Noorden. Ze spelen bij een container aan de vijver, die voor deze middag getransformeerd is in een droommachine. Buiten, bij de ingang, wordt het publiek verwelkomd door dokter Fred (Gijs Thedinga). Hij is gekleed in witte jas en draagt een ziekenhuisbadge op zijn borst.
Dokter Fred verzoekt iedereen de telefoon uit te doen, of beter nog: op de vliegtuigstand, want dat geeft minder straling. Er mag immers niets gebeuren met zijn revolutionaire apparaat…
Binnen tref ik een volle container aan. Niet alleen met mensen – deze voorstelling is helemaal uitverkocht – maar ook met apparatuur. Gekleurde snoeren en stekkers voornamelijk. En een grote, zwevende kubus. Pontificaal opgehangen. De mensen op de eerste rij zouden dit object kunnen aanraken, maar het is ook perfect zichtbaar voor het publiek dat achteraan zit.
We volgen een intensieve sessie tussen dokter Fred en zijn patiënt Rob (Niek Pettinga). Dokter Fred blijft vragen stellen, maar Rob geeft aanvankelijk bar weinig antwoorden. We weten alleen dat hij vooral van die kubus af wil. Dat ding komt iedere nacht terug in zijn droom. Dokter Fred besluit de diepte in te gaan. Hij legt zalvend uit dat er een reden moet zijn voor die kubus-droom: "Het gaat niet om het object, maar hoe wij ons tot dit object verhouden…"
Rob besluit iets meer te vertellen: hij heeft geen relatie meer, geen baan en een problematische relatie met zijn moeder. Zo goed? "De dokter constateert: "Er is weerstand. Waar komt die vandaan?"
Het is hoog tijd dat Rob wordt onderworpen aan de droommachine van de dokter…
Rob krijgt een helm op zijn hoofd, met nog meer draden. De helm wordt verbonden met het apparaat. De zwevende kubus op het mini-toneel licht op. Dokter Fred vraagt Rob om de kubus vast te pakken, maar Rob wil dat niet. Hij komt tot een voorzichtige aanraking, om verschrikt weer los te laten.
Dokter Fred wil Rob helpen en praat verder op hem in. Tot het begint te wringen. Dokter Fred zet de nodige psychische druk in, tot hilariteit van het publiek. Hij vertelt dat de weg het meest lastig lijkt, als je vlakbij de uitgang van het labyrint staat. En ook dat Rob nu tot de kern komt van zijn probleem. Hij maakt de vergelijking met een detective, waarin je de moordenaar bijna hebt ontmaskerd. Nu stoppen betekent: de moordenaar laten ontsnappen.
Uiteindelijk neemt Rob een moedig besluit: hij pakt de kubus vast met beide handen. De kubus licht op en spreekt. Hij vertelt over de angsten van Rob. Over zijn eenzaamheid en van alles moeten. En over alles loslaten.
Is het toeval dat precies tijdens deze laatste scène, buiten de container onophoudelijk een hond blaft? Het versterkt de beleving van deze voorstelling: we zijn gewaarschuwd. In plaats van alles moeten, kun je kiezen voor 'loslaten'. Vergeet het niet. Een mooie gedachte en een krachtig slot van DroomStuk.
Makers
Gieke Nijs: Niek Pettinga en Gijs Thedinga
Artistieke begeleiding: Nico van der Wijk
Artikelen over Noorderzon
In dit overzicht zijn alle artikelen van Theater 050 over Noorderzon Festival of Performing Arts & Society terug te lezen.