Witte pruiken aan een krappe tafel

Ik loop over het terrein van Noorderzon en tussen de foodtrucks door zie ik iets wits verschijnen. Bij een container staat een groep acteurs in witte kleding met ieder een eigen barokke, witte pruik. Hun gezichten zijn geschminkt. Wederom wit, maar ook met rode blossen op de wang of getekende snorren en versieringen. Ze lijken eerder op poppen dan op mensen. Het is zo’n bijzonder beeld dat bezoekers regelmatig een foto nemen van de acteurs.

De containervoorstelling die ik ga bezoeken, vormt een onderdeel van een drieluik van eenakters, geschreven door Anton Tsjechov. Veel stukken van hem zijn bekend, zoals De Meeuw en De Kersentuin. De drie eenakters die Huis Orlando koos zijn korter en minder bekend. Ik heb al vaker voorstellingen van Huis Orlando gezien, zoals Mahamaya Electronic Devices en Lulu’s Picknick. Ik heb hoge verwachtingen van ze.

Wat me vaak opvalt, is dat de persoonlijkheid van de acteurs doorschemert in hun spel.

Ze spelen vanuit zichzelf. Daardoor komen hun gesproken teksten altijd oprecht over. Zelfs wanneer er een laagje overheen moet voor bijvoorbeeld een komisch effect, blijft hun persoonlijkheid zichtbaar. Huis Orlando speelt met name met bewegingstheater en verheven taal, omdat ze vaak literaire theaterteksten gebruiken met een poëtische gelaagdheid. Deze combinatie biedt een rijke beleving voor publiek.

De container is gevuld met gouden ballonnen tegen het plafond, een bedekte tafel met feestelijk servies en een plastic kreeft in het midden. In totaal spelen tien acteurs aan de ene kant van de tafel. Wij, als publiek, mogen aan de andere kant van de tafel het gezelschap vormen voor de bruiloft. De spelers staan eerst stil voordat het begint. Eerst komen ze rustig in beweging. In een traag tempo bewegen ze wat met hun armen en draaien ze het hoofd. Dat beeld ziet er elegant uit. Dan vallen we meteen in het gesprek van de gasten.

Uit de woordenwisselingen van de personages leren we snel de verscheidenheid van de personages kennen. De ene spreekt dramatisch, vol met handgebaren. De ander hangt wat naar voren en spreekt wat nonchalanter. De een praat nog meer dan de ander, maar zeker opvallend is de bruid die niets zegt en geen besef lijkt te hebben van wat ze doet of waar ze is. De andere gasten hebben gesprekken over de meest uiteenlopende onderwerpen, zoals het wonderlijke gezang van een gast, elektrisch licht en of er wel of niet leeuwen zijn in Griekenland. Eén ding hebben ze gemeen: ze wachten op het gezelschap van een generaal.

De gasten proberen te bewijzen dat hun status toch echt wel goed ligt binnen de Russische maatschappij.

Dat doen ze door te pronken met hun bezittingen en prestaties, maar de aanwezigheid van een generaal zal gelden als een ultieme bevestiging daarvan. Wanneer een oplichter een opkomst maakt bij de bruiloft met een zogenaamde generaal, wordt hij van harte verwelkomd. Echter verandert deze dankbaarheid als hij een uitgebreid verhaal vertelt over de kunst van zeilen. De gasten tonen hun verveeldheid en tot slot noemt hij zelf dat hij geen generaal is, maar een “tweederangs kapitein”. De gasten voelen zich bedonderd. De oplichter blijkt iedereen, inclusief de nep-generaal, belazerd te hebben. De oplichter was uit op het geld dat voor de generaal bedoeld was. De schrik is zo erg dat de bruiloft eindigt in een gezelschap dat hyperventilerend en gewelddadig achterblijft.

'De Bruiloft' draait om mensen die zichzelf willen bewijzen. De manier waarop Huis Orlando dit heeft aangepakt, is creatief.

De bruiloft oogt flamboyant, maar speelt zich af in het krappe decor van een container. Die krapte is voelbaar. Niet alleen passen de bezoekers maar net in de container, maar ook de spelers deinzen er niet voor terug de krapte te benadrukken door langs elkaar heen te wringen om met elkaar te praten.

Ik denk dat veel bezoekers zich achteraf even moesten afvragen waar ze in beland waren. Het is immers een scène die in medias res begint en ook even plotseling eindigt in chaos. Wat mij vooral bijbleef achteraf is hoe verrassend komisch dit stuk van Tsjechov is. Toch is de psychologische onderlaag onmiskenbaar. De personages waren vooral bezig met het bewijzen van zichzelf. Het is voor zowel het publiek als voor de personages niet van belang de onderlinge relaties te begrijpen. Die bewijsdrang en focus op het individu is heden ten dage natuurlijk ook herkenbaar en daarom kwam dit stuk ook krachtig en tijdloos over.

Mijn verwachtingen van Huis Orlando zijn wederom waargemaakt. Hun stijl komt duidelijk naar voren. Ik vond de keuze voor een bombastisch decor en kostuum erg geslaagd. Er was weinig ruimte voor uitbundig bewegingstheater, maar in hun gedetailleerde focus op positionering en mimiek zag ik dit toch terugkomen.