Na een lange reis door Europa komt kunstenaarscollectief ZUHAUSE thuis. In het Duitse Oldenburg staat de groep een tijdje stil. Een goed moment om met Élénie Wagner te praten over de laatste belevenissen, nieuwe plannen en de kilometerstand van camper UFO. Nog maar 130 kilometer te gaan…
De vorige keer dat we contact hadden, was ZUHAUSE blijven steken in het Zweedse Umeå door pech met de camper. Inmiddels is UFO weer helemaal in orde. Alhoewel? "Ken je de film Little Miss Sunshine? Daarin reist een familie rond in een bus die steeds problemen geeft, vertelt Élénie, "Daar moet ik nu telkens aan denken. We letten heel goed op als we een berg moeten oprijden en parkeren van de heuvel af voor het geval de camper daarna niet meer start".
In vliegende vaart naar Oslo, Stockholm, Kopenhagen en Groningen
Om de vertraging weer in te halen, werden veel kilometers afgelegd in een korte tijd. Vanuit Umeå reed de groep non-stop naar Oslo, omdat ze daar hadden afgesproken met mede-ZUHAUSE lid Vivian Selman. Die dagen in Oslo waren prettig: een korte pauze in een intensief programma. "Het was te gek," laat Élénie weten, "Maar daarna moesten we in één ruk doorrijden naar Stockholm, omdat daar een grootse demonstratie was waar ik graag bij wilde zijn. Dat is gelukt".
Net als de rest van de reis waren ook de laatste dagen intens om mee te maken. De demonstratie in Stockholm, vanuit de beweging Fridays for Future, heeft veel indruk achtergelaten. Op 24 mei - inderdaad: op een vrijdag - ging Élénie hier met Davey naartoe. Ze vertelt hierover: "Het gaf een waanzinnig beeld, er waren zoveel jonge mensen. Ooit begon het bij Greta Thunberg: zij besloot om te spijbelen om aandacht te vragen voor het klimaat. Greta was ook bij deze demonstratie aanwezig."
De stem van mensen die nog geen stemrecht hebben
In Stockholm had Élénie een massale media-storm verwacht, maar die leek uit te blijven. Toch lieten de demonstranten veel inzet en motivatie zien. "Het was een toffe ervaring om erbij te zijn. Iedereen zat in een hype. Tegelijkertijd vond ik het pijnlijk," legt Élénie uit, "We zagen zelfs baby's met bordjes met de tekst 'It's all about my future'. De meeste demonstranten mogen nog niet eens stemmen, maar het gaat inderdaad om hun toekomst. Dat is pittig".
Heel anders verliep hun stop in Kopenhagen. Midden in deze Deense hoofdstad ontdekten ze Vrijstad Christiania: een militaire kazerne die in 1970 door een groep hippies werd gekraakt. Rondom Christiania ontstond een eigen dorp met andere wetten en regels. Hasj en wiet worden hier gedoogd, in tegenstelling tot in de rest van Denemarken. Élénie: "Op Christiania komt steeds meer een toeristische focus te liggen. Er heerst ook een utopie, dat vond ik heftig om met eigen ogen te zien. We hadden geen bedoeling om over Kopenhagen een item te maken voor ÉLIËN, maar Vrijstad Christiania bleek inspirerend voor de muziek".
Laatste stop: Oldenburg
In Oldenburg maakt ZUHAUSE nog één stop: even uitrusten en wandelen met Antonio. Al een beetje afscheid nemen van reisgenoot UFO voordat de camper straks in Groningen wordt uitgeladen en schoongemaakt. Een laatste telefoongesprek op een parkeerplaats… Wat is eigenlijk de kilometerstand? "Davey zegt 14.000. De afgelopen dagen hebben wij ontzettend veel gereden," antwoordt Élénie, "Het is wel een raar idee om straks weer terug te zijn. Straks word ik wakker in mijn eigen bed en denk ik: wat is er allemaal gebeurd? We zijn dan wel terug, maar gevoelsmatig moet het allemaal nog een plek krijgen".
Wat ze als eerste gaan doen als ze thuis zijn? Heel veel slaap inhalen. Het was eigenlijk ook nog de bedoeling om een dag na thuiskomst een preview te geven tijdens de Theaternacht, maar dat plan bleek toch te ambitieus. Materiaal verzamelen voor ÉLIËN, reizen én ook nog een preview voorbereiden tijdens de allerlaatste week: die combinatie zou teveel worden.
"De reis was absoluut de moeite waard," stelt Élénie, "Maar het bleek ook een grote onderneming. Het reisschema was strak en dan loop je het gevaar dat je aan niks écht toekomt. Dat wilden we voorkomen. Twee leden zijn achtergebleven in Groningen, voor hen ligt er dan ook meer werk om ZUHAUSE als organisatie draaiende te houden. Dat doen we normaal met ons vijven".
Bij aankomst is er dan ook genoeg te doen. Élénie verwacht voldoende nummers te hebben voor haar debuutalbum en gaat hier de komende tijd verder aan werken. Davey is bezig met een documentaire over hun reis door Europa, er is een online platform en Grey ontwikkelt een cultureel kookboek.
Van 'ode aan de onaangepasten' naar de 'ode aan de eierbal'…
Met hun reis door Europa wil ZUHAUSE de schoonheid van het 'anders zijn' zichtbaar maken. Op 13, 14 en 15 juni staat iets heel anders op de planning; dan is ZUHAUSE te zien in De Wijk De Wereld. De verhalen en ontmoetingen in Cafétaria Koning worden daarbij uitgelicht. "Een ode aan de eierbal, in de Stadsschouwburg," lacht Élénie. Zijzelf staat in 2020 ook nog drie keer in het voorprogramma van het Noord Nederlands Orkest: in Groningen, Assen en Leeuwarden. Het gaat hierbij om een programma van NNO rondom componist Ludwig van Beethoven. In 2020 wordt zijn 250e geboortejaar herdacht.
25 januari 2020 is een belangrijke datum voor ZUHAUSE. ELIËN gaat dan in première in het Grand Theatre. Hiervoor wordt eveneens samengewerkt met muzikanten van het NNO. Als toevoeging aan het concert toont ZUHAUSE hun filmbeelden uit Europa. Daarnaast wil Élénie op deze datum haar debuutalbum uitbrengen. Het wordt een interdisciplinaire voorstelling; een avond die draait om ontmoetingen. Élénie: "Onze ontmoeting met de Sami, met name het verhaal van kunstenares Máret Ánne Sara, heeft op mij veel indruk gemaakt. De kans is klein dat we zomaar weer teruggaan naar dit gebied. Ook was het geweldig om Katia Pascariu te bezoeken in Roemenië. Hoe gaaf zou het zijn als deze mensen naar Groningen zouden komen?"
Wij staan voor het maken van verbinding
Tijdens hun reis door Europa heeft ZUHAUSE veel verbindingen mogen maken. De leden hebben niet alleen gelijkgestemden ontmoet, maar zijn ook op zoek gegaan naar de verschillen. Dat element willen ze in de voorstelling laten terugkomen. Hun reis bleek lang, maar het heeft hen ver gebracht. Élénie besluit: "Het was een emotionele reis waarbij we telkens met één been in Groningen stonden en met één been in onze camper. We hebben in Europa meer beleefd dan we ooit hadden kunnen bedenken. We zijn ontzettend moe, maar heel voldaan."
Foto's: ZUHAUSE
Nog even dit
Onze artikelen zijn gratis en zullen nooit achter een betaalmuur verdwijnen. Voor theatermakers willen wij een onafhankelijk en levendig platform bieden: voor nu en in de toekomst. Donaties zorgen ervoor dat wij op lange termijn kunnen blijven investeren in het platform Theater050 en dat verhalen over theaterproducties belicht worden.
Betalen kan via onderstaande knop en je mag het bedrag zelf kiezen.
Bedankt voor je steun!
Kies het bedrag en doneer
'Deze reis doet veel meer dan ik had verwacht'
Ingrid de Vries
Verhalen
Bewust kiezen: bestaat dat eigenlijk?
Ingrid de Vries
Verhalen
