Alles is piepschuim

Kun je een voorstelling maken van een uur, met een stel ventilatoren, een aantal platen piepschuim en jezelf? Maker Andrea Salustri gaat die uitdaging aan. In MATERIA verkent hij de geheimen en de mogelijkheden van piepschuim. En dat niet alleen: op het Atlas podium laat hij dit materiaal tot leven komen.

Het toeval wil dat ik, voordat Noorderzon van start ging, thuis een muur heb weggebroken en dat daarachter een laag van piepschuim zat. Slecht voor de brandveiligheid, dus we braken het piepschuim in stukjes. Weg ermee. Had ik toen de voorstelling MATERIA maar gezien van Andrea Salustri. Op de website van Noorderzon wordt hij aangekondigd als jongleur, danser, muzikant en filosoof. En hij is geobsedeerd door… piepschuim. Deze voorstelling gaat niet zozeer over zichzelf, maar vooral over de eigenschappen van dit bijzondere product.

De mogelijkheden van piepschuim zijn eindeloos.

Andrea Salustri zegt hier zelf over: "MATERIA explores the possibilities of one material, polystyrene, to the point it becomes alive and protagonist of the events on stage. The role of the performer shifts towards the one of the facilitator, and the focus is constantly negotiated between object, manipulator and manipulation" (Bron: website van Andrea Salustri). Voor MATERIA heeft hij drie jaar lang onderzoek gedaan: op zoek naar manieren om piepschuim, ook wel 'polystyreen' genoemd, tot leven te laten komen en het materiaal te manipuleren.

Je moet er maar opkomen: een theaterbeleving die draait om piepschuim. Of om piepschuim dat draait. Dat is precies wat er gebeurt in MATERIA. Boven een grote ventilator laat Andrea Salustri drie grote bollen piepschuim draaien en zweven. Hij neemt de tijd. Uiteindelijk brengt hij op de ventilator een rand aan van piepschuim, waar een bol telkens tegenaan blijft draaien. Hierdoor ontstaat een eigen geluid: een soundscape van piepschuim. Doordat het knerpende geluid wordt versterkt met een microfoon, is het effect intens.

Met behulp van ventilatoren en platen van piepschuim bouwt Andrea Salustri een uur lang aan een eigen wereld van polystyreen.

De maker weet slim gebruik te maken van alle mogelijkheden. Door de luchtstroom te beïnvloeden – door piepschuim toe te voegen of zelf ergens tussen te staan – wordt een plaat in beweging gebracht. Van links naar rechts en weer terug. Als een personage dat ergens naartoe gaat. Het geheel doet denken aan een groot natuurkundig experiment waarin niet alleen wordt gebouwd, maar ook afgebroken, verkruimeld, geëxperimenteerd en gemanipuleerd. Ontzettend boeiend om te zien.

Als het einde van de voorstelling nadert, wordt de soundscape van piepschuim uitgebreid, met behulp van nóg meer piepschuim, ventilatoren en microfoons. Het piepschuim is niet alleen te zien, maar ook hoorbaar: luid en duidelijk. Alles is piepschuim.

De voorstelling heeft er in ieder geval voor gezorgd dat ik anders naar piepschuim ben gaan kijken. In plaats van 'weg ermee' kun je er ook voor kiezen om er geweldige dingen mee te doen. MATERIA nodigt uit om te blijven experimenteren. Bovenal vormt deze voorstelling een mooi samenspel tussen de maker en het materiaal.

^{Fotografie: © Lucas Kemper, MATERIA van Andrea Salustri, Noorderzon 2023}