Het Stadhuis bruist. Vanuit iedere hoek op de begane grond zijn stemmen, bewegingen en muziek te horen. Deze zijn afkomstig van de deelnemers uit de muziektheaterproductie LEVITICUS 20:13 van Schout bij Nacht. Vol trots tonen zij hun dromen, wensen en gevoelsleven aan het publiek. Dat deze mensen nu voor ons staan, in het hart van Groningen, is allesbehalve vanzelfsprekend. Maar ze zijn er. En hoe!
Op een zaterdagmiddag ben ik bij de première van LEVITICUS 20:13. Voor de deuren van het Stadhuis aan de Grote Markt staat het publiek geduldig te wachten. Veilig onder hun paraplu's. Als ik eenmaal in de warme ontvangsthal sta, bedenk ik dat het luxe is om te kunnen klagen over de stromende regen. Dit 'wereldprobleem' is in geen enkel opzicht te vergelijken met de achtergrond van deze deelnemers: asielzoekers en statushouders met een LGBTQIA+ achtergrond.
Zij zijn onder meer gevlucht uit Oeganda, Sierra Leone, Syrië, Iran, Irak, Senegal en Jamaica. In deze landen staat een lange vrijheidsstraf als er sprake is van een andere seksuele oriëntatie of gender. Ook kun je daarvoor worden gemarteld of zelfs de doodstraf krijgen. Voor deze mensen is het niet veilig om terug te keren naar hun thuisland.
Voor de allereerste keer staat deze groep op het podium.
Samen met de theatermakers van Schout bij Nacht hebben de twintig deelnemers vier maanden gerepeteerd. In het Stadhuis krijgt het publiek zes korte scènes te zien, waarin verschillende theatervormen aan bod komen: muziek, toneel, dans, film én komedie. De makers hebben ervoor gekozen om de focus te leggen op dromen, ambities en talent. Die insteek vormt een contrast met een beladen passage uit de Bijbel.
In Leviticus 20:13, uit het Oude Testament, wordt gesteld dat wanneer er sprake is van intimiteit tussen twee mensen van hetzelfde geslacht, zij beide ter dood gebracht moeten worden. In de voorstelling LEVITICUS 20:13 vloeit geen bloed. Maar moet je misschien wel oppassen voor een bananenschil…
De voorstelling levert een schat aan belevenissen op.
In een meeslepende solo wordt het publiek meegenomen naar Perzië. Hier moet een krijger de vrede bewaren, maar hij wordt uitgedaagd... Bij een andere scène staat een speler op een drempel van een onomkeerbaar besluit. Hij beseft wat hij moet achterlaten, maar blijven is geen optie. Hij toont ons zijn twijfel en moed.
Ook ontmoeten wij een groep mensen met een uniek talent. Hiermee kunnen ze zelfs toegang krijgen tot de wereldtop. Maar als anderen hun geaardheid naar buiten brengen, moeten zij vrezen voor hun veiligheid. Dat weerhoudt hen niet om verder te bouwen aan hun talenten. Die vastberadenheid – doorgaan terwijl alle zekerheid is weggenomen – vind ik bewonderenswaardig.
Het publiek wordt aan het denken gezet.
Via een film, geprojecteerd op de muur bij de trouwzaal, worden wij toegesproken door een gemaskerde deelnemer. Hij kan niet wachten om hier aan de slag te gaan. Nederland heeft skills en geavanceerde kennis nodig. Die kan hij, samen met vele anderen uit zijn thuisland, bieden. Dus… Wanneer kunnen ze beginnen?
Wat eveneens indruk op mij maakt, is een verhaal over de gebeurtenissen dichter bij huis: het Monsterproces van Faan. Faan was een voormalig dorp in de provincie Groningen. In het jaar 1731 werden hier 22 mannen en jongens terechtgesteld wegens sodomie, nadat ze op gruwelijke wijze waren gemarteld. Het gebeurde op bevel van een grietman die vooral uit leek te zijn op macht. Velen bekenden, zonder te weten wat 'sodomie' inhield… Het is een heftige geschiedenis. Toch zie ik een connectie met het heden: misbruik van macht is nooit verdwenen. Vrijheid is kwetsbaar.
Tijdens een komische en vrolijke performance wordt het publiek ondervraagd. Waarom zijn we hier eigenlijk, voor 'aapjes kijken'? Deze scène eindigt met een prachtige zin: Home is not where you come from but where you are going to.
Thuis is de plek waar je naartoe gaat. Zo is het. Voor de deelnemers van LEVITICUS 20:13 is er geen land meer om naar terug te keren. Ze zijn hier. In het Stadhuis hebben zij ons een kijkje gegund in hun hart. Dat getuigt van lef en moed. Na afloop staan alle spelers voor ons in hun kleurige kostuums. Ze stralen. Dat verdient een staande ovatie.
Productie
LEVITICUS 20:13 is een samenwerkingsverband tussen Schout bij Nacht, Stichting LGBT Asylum Support, COC Groningen/Drenthe en het Stadhuis.
Hoofdafbeelding: René de Boer, tijdens repetitie LEVITICUS 20:13, Schout bij Nacht
Een dansspektakel met een vleugje activisme
Suzanne Atema
Verhalen
Dio van Velden
Verhalen
