'Het voorbeeld willen zijn dat ik zelf heb gemist'

Op een zonnige herfstmiddag zit ik binnen, op een stoel in de donkere bovenzaal van het Grand Theatre. Alleen op het toneel is licht te bespeuren, grotendeels afkomstig uit de oranje verlichte bankjes die op het podium zijn neergezet. Er is rook, veel rook. Mensen gehuld in badjassen. Er wordt gefilmd. Op de stoel naast mij zit Jonathan Bonny. Die vertelt graag meer over het ontstaan van dit project: de videoclip 'Grindr Diaries'. Ondertussen worden op het podium de allerlaatste beelden vastgelegd…

Jonathan Bonny is als theatermaker en muzikant verbonden aan Station Noord: een netwerkorganisatie voor de ontwikkeling van podiumkunsttalent in Noord Nederland. Onder het alter-ego JÓRMA werkt hij nu aan een reeks van videoclips, waaronder Grindr Diaries: een film, met theater als vorm. Het podium is ingericht als een sauna, waar mensen elkaar ontmoeten en contact maken met hun lichamen.

'Grindr Diaries' is in veel opzichten een spannend project te noemen.

Met deze clip zet Jonathan een nieuwe stap als regisseur en maker. Het eindproduct staat nog niet van tevoren vast: iedere deelnemer maakt een eigen proces door. Wel heeft Jonathan een duidelijk doel voor ogen: "Ik ben op zoek naar echtheid en ik wil verbindingen maken met het publiek." Beweging speelt in dit project een grote rol. Niet via een vaste choreografie of vastgelegde danspassen, maar vooral vanuit het lichaam en improvisatie.

Grindr Diaries telt zes deelnemers, waaronder Jonathan zelf. De groep bestaat uit mannen en mensen die zich als non-binair (dus niet als man of vrouw) identificeren. Jonathan heeft ervoor gekozen om performers met verschillende achtergronden te vragen. Er is een verscheidenheid in lichamen, geschiedenis, leeftijden en ervaringen. Zowel professionele dansers als deelnemers zonder dansachtergrond doen mee. Fysiek wordt er veel van hen gevraagd. Om de groep daarbij te ondersteunen is choreograaf Manuel Poalini ingeschakeld. "Ik wilde zowel de oudere als de jongere generaties vertegenwoordigen. De deelnemers versterken elkaar," vertelt Jonathan, "Als je geen dansachtergrond hebt, weet je niet altijd wat je moet doen en hoe je moet reageren. Dat kan ongemakkelijk zijn. Maar dat werkt ook onderzoekend. Het zorgt voor gelaagdheid."

Alles moet echt zijn en daar komt kwetsbaarheid bij kijken.

Jonathan wil dat het resultaat niet overkomt als een geregisseerd spel, maar dat alles echt aanvoelt en oprecht overkomt. De camera legt echte ontmoetingen vast, waarbij spanning wordt opgezocht, via blikken en bewegingen. Over zijn dubbelrol als maker en deelnemer zegt Jonathan: "Dat vormt een risico, want ik wil het proces leiden en daar ben ik precies in. Aan de andere kant maak ik met deze clip ook deel uit van het proces. Wat ik vooral belangrijk vind is dat ieder zichzelf moet kunnen zijn. Dan is het de vraag: hoe kan ik dat proces gidsen bij mezelf en anderen?"

In het gesprek dat we hebben, laat Jonathan het woord 'echtheid' met enige regelmaat vallen. Echtheid is dan ook een kenmerk van de projecten waaraan hij werkt. Om dat te kunnen bereiken, is het belangrijk dat alle deelnemers kwetsbaar durven te zijn. Voordat dit project van start kon gaan, heeft Jonathan met iedereen uitgebreid gesproken om uitgebreid kennis te maken. Een uitgangspunt is dat er geen verplichtingen of verwachtingen worden gewekt. Iedere deelnemer heeft de gelegenheid om de eigen grens te bepalen, op ieder moment.

Als maker is Jonathan eveneens bereid om zich kwetsbaar op te stellen. Zijn eerste single onder de naam JÓRMA, genaamd Moonday, gaat over zijn eigen coming-out. Deze videoclip bevat een timelaps, waarbij Jonathan maar liefst zes uren in de zee staat. Zonder van positie te veranderen. Het proces begint bij vloed. Doordat het eb wordt, zakt het water zodat Jonathan uiteindelijk zand onder zijn voeten heeft in plaats van zee. Een moment van ontlading volgt. Indrukwekkend om te zien.

Met Grindr Diaries worden persoonlijke verhalen gedeeld. Hiermee wil Jonathan niet alleen het reguliere theaterpubliek bereiken, maar vooral jongeren. Mensen die zichzelf en hun relatie tot de wereld aan het ontdekken zijn. Jonathan vat het als volgt samen: "Eigenlijk zou ik het voorbeeld willen zijn dat ik zelf heb gemist."

Inclusie lijkt een toverwoord in de theaterwereld, maar er is nog veel te doen.

Nederland lijkt een vrij land. Toch zijn homo-gerelateerd geweld en transfobie ook hier helaas geen uitzondering. Als voorbeeld noemt Jonathan het gebruik van een dating-app. Door Grindr in te zetten – dit platform richt zich vooral op homo-mannen – kan een afspraak snel en makkelijk tot stand komen. Dat heeft echter een keerzijde: juist via zo'n app kan er veel mis gaan. Het komt zelfs voor dat mensen die een afspraak maken via Grindr, in de val worden gelokt en worden mishandeld.

Transfobie en homo-gerelateerd geweld vormen dan ook een groot probleem. Op het gebied van mensenrechten is er nog veel werk te verzetten. Jonathan klinkt gedreven: "Ik voel een verantwoordelijkheid om daar iets mee te doen, omdat ik die mogelijkheden heb. Vanuit mijn geprivilegieerde positie wil ik hier actief aan bijdragen."

De groep lijkt dezelfde verantwoordelijkheid met Jonathan te delen. Die is positief verrast door de open reacties. Er is een grote bereidheid van alle deelnemers om hun persoonlijke verhaal over te brengen. Iedereen heeft veel gegeven. Dat vormt een uitdaging voor de montage, waarbij ook mooi materiaal geschrapt zal moeten worden. Alle deelnemers worden betrokken bij de nabewerking. Het uitgangspunt is dat ieder achter diens eigen beelden kan staan.

Avontuurlijk theater, met muziek als context.

Het is de bedoeling om Grindr Diaries tegen het einde van het jaar te delen met de rest van de wereld. Daarnaast zijn er allerlei nieuwe plannen. De komende maand wordt een videoclip opgenomen in Berlijn. Daarnaast lonkt het theater. Jonathan wil graag toewerken naar sociale evenementen, met muziek als context: het publiek een avontuurlijke ervaring bieden. Veel verschillende plannen, maar met een duidelijke overeenkomst. "Met mijn werk wil ik geen anonieme groep vertegenwoordigen, maar ervoor zorgen dat het publiek de mensen leert kennen."

Over de opname-dagen voor Grindr Diaries vertelt Jonathan zichtbaar trots: "Iedereen was genereus, bereid om te delen. Er is zoveel moois gefilmd." Ondertussen trekt in het Grand Theatre de rook op. De sauna wordt verlaten. Het laatste beeld is vastgelegd. Nieuwe avonturen zullen ongetwijfeld volgen.

^{Foto's: © Jonathan Bonny, tijdens maakproces 'Grindr Diaries'.}

Meer informatie over de projecten van Jonathan Bonny

Redactielid Dio van Velden is een van de zes deelnemers van Grindr Diaries. Tijdens het maakproces hield hij een dagboek bij.

Dagboek van een datingdog (deel 1): Infiltreren in de Grindr scene;
Dagboek van een datingdog (deel 2): Undercover Grindr Diaries.

Links

Bekijk de videoclips Moonday en Introvert van JÓRMA op YouTube.
JÓRMA is te volgen op social media: Instagram en Facebook.
Meer informatie over het samenwerkingsverband Station Noord en de makers die hieraan verbonden zijn.

Ingrid de Vries

10-12-2021