Sieger Baljon speelt tijdens het Noorderzomerprogramma 'Zijn' uit het tweeluik 'Zijn&NietZijn' (2B or not 2B). Een korte voorstelling die vanaf het moment dat je de zaal binnenstapt intiem aanvoelt. Over een man die zich blootgeeft, zichzelf verliest in maatschappelijke vraagstukken – en zichzelf ook verliest in waanzin en radeloosheid tijdens zijn verzet tegen het noodlot.
Het is zover. Het moment waar ik al wekenlang naar uitkijk: ik bezoek mijn eerste voorstelling van het Noorderzomerprogramma. Het voelt nu al als een geoliede machine. Het publiek wordt één voor één binnengeleid volgens de richtlijnen van het RIVM – twee plaatsen vrijhouden, zelfs als je bij hetzelfde gezelschap hoort. Sommigen vinden dit vervelend, maar zelf kan ik de zee aan ruimte wel waarderen. In totaal biedt de bovenzaal van het Grand Theatre ruimte voor zo'n twintig man. Deze kleinschaligheid past bij het intieme spel.
Sieger Baljon begint zijn monoloog. Hamlets monoloog. To be, or not to be – that is the question. Eerst rustig, daarna grilliger. Zijn stem wordt harder, bozer. Zijn handen trillen, zijn voeten stampen ritmisch op de klanken van zijn woorden. Een spel van alliteratie, beklemtoond door gestotter.
Courage, cowards, courage, cowards. Harde klanken. Stekende klanken. De gedachtegang van een dolleman. Zingend, tierend en razend. Het speeksel in zijn baard. En dan: een korte pauze. Een zachtere toon. Soft you now, fair Ophelia.
Het eeuwige vraagstuk: To be, or not to be? Hij breekt de monoloog open. Hij transformeert het Engels van Shakespeare naar zijn eigen Nederlands en maakt het vraagstuk actueel. Zijn of niet zijn? Moeten we kiezen? Kunnen we Zijn en tegelijkertijd Niet Zijn?
Hij blijft spelen met woorden en klanken. De uitgesponnen klinkers van hoe komen over als het janken van een wolf in de volle maan. En toch blijft de kern menselijk: een kerm van pijn en wanhoop. Wanhoop die wordt gevoed door de prioriteiten en politiek van de maatschappij. Corruptie en machtsmisbruik zijn alledaagse kost in de kapitalistische gemeenschap. Geld is belangrijker dan mensenlevens, zoals pijnlijk wordt bevestigd door de gaswinning in Groningen en de constante aanval op de natuur. Het concept van Zijn en Niet Zijn staat hierbij centraal.
Een uitnodiging tot actie. Mens, we zijn hoe dan ook in oorlog. Sta op krijger. Het stampen van zijn voeten doet denken aan het roffelen van oorlogstrommels.
Zijn lichaam wordt in dans overgenomen door ritme. To sleep. Slaap. To dream. Droom. Hij wordt kalmer. Rationeler. Welke droom? Het harde stemgeluid wordt een fluistertoon.
Stilte. Ze nadert. Natuur.
Siegers monoloog voelt aan als een klaagzang. Een smeekbede haast. Het voelt voor het publiek intiem. De laatste minuten van de voorstelling breken deze intimiteit. Hij onderneemt zelf actie. Zet een schakelaar om. De achterwand van de zaal gaat omhoog en onthult de stalen attributen uit de opslagruimte. Hij onderzoekt ze. En verdwijnt.
Een intrigerend einde van een dertig minuten durende woordenstroom. Ik ben erg benieuwd hoe het vervolg, Niet Zijn, hier over een paar maanden op voortborduurt.
Credits
Concept & spel: sieger baljon
Tekst: William Shakespeare, sieger baljon
Eindregie: Marijn Graven
Creatieve productie: Miranda Laanstra
Met dank aan: Station Noord, Grand Theatre, Jonathan Offereins, Jasmin Hasler
Fotografie: © Knelis. Voorstelling 'Zijn' - sieger baljon - Noorderzomerprogramma 2020.
Nog even dit
Onze artikelen zijn gratis en zullen nooit achter een betaalmuur verdwijnen. Voor theatermakers willen wij een onafhankelijk en levendig platform bieden: voor nu en in de toekomst. Donaties zorgen ervoor dat wij op lange termijn kunnen blijven investeren in het platform Theater050 en dat verhalen over theaterproducties belicht worden.
Betalen kan via onderstaande knop en je mag het bedrag zelf kiezen.
Bedankt voor je steun!
Kies het bedrag en doneer
شبیه ساز پرواز - Vlucht Simulator
Dio van Velden
english
Verhalen
Hoe een theaterclub werkelijk iedereen blij maakt met een dooie meeuw
Dio van Velden
Verhalen
