Voor de derde keer op rij wordt de Stadsschouwburg een week uitgeleend aan bewoners uit een Groningse wijk. In deze editie van De Wijk De Wereld wordt Beijum uitgelicht: een wijk met vele bijnamen en een schat aan verhalen. De dromen, ideeën, belevenissen en gedachten van de bewoners zijn omgezet naar een voorstelling.
Voor De Wijk De Wereld worden wijkbewoners gekoppeld aan theatermakers. Samen wordt er gerepeteerd en uiteindelijk komt de wijk tot leven in de schouwburg. Op die manier konden wij eerder de wijkbewoners uit Selwerd-Paddepoel (2018) en Korrewegwijk-De Hoogte (2019) ontmoeten. Door de corona-maatregelen komt De Wijk De Wereld deze zomer in een aangepaste vorm. Met minder bezoekers - maar wél vijf keer uitverkocht - en op een ander moment: eind augustus in plaats van halverwege juni.
De deuren van de Stadsschouwburg zijn weer geopend.
Op deze première-middag is Beijum er klaar voor. Het binnenkomende publiek wordt opgewacht door babbelende, zingende en kibbelende buren. Daarna krijgt wethouder Paul de Rook het woord. Hij benoemt hoe waardevol het is wanneer iedere inwoner van Groningen de Stadsschouwburg ontdekt. Volgens hem is deze plek niet alleen voorbehouden aan een bepaald publiek.
Ik laat zijn woorden even op mij inwerken. Normaal gesproken krijg ik, als ik om mij heen kijk tijdens een voorstelling, niet altijd de indruk dat Groningen als stad volledig vertegenwoordigd is in de schouwburg. Vandaag valt dat eigenlijk niet te beoordelen, aangezien er, door COVID-19, minder mensen in de zaal kunnen zijn. Wel is het natuurlijk fijn dat de deuren van de Stadsschouwburg weer open mogen. Vanuit mijn stoel op de elfde rij laat ik mij anderhalf uur meevoeren met de verhalen uit Beijum.
De focus van deze voorstelling lijkt vooral te liggen op de persoonlijke belevenissen van de wijkbewoners. Door middel van korte sketches worden enkele kenmerken van Beijum zichtbaar. Zo levert de plaats van een heg allerlei buurt-ruzietjes op, ongetwijfeld is deze situatie ook herkenbaar als je in een andere wijk woont. Een vrouw vertelt dat ze al jaren in Beijum woont. Dit is de plek waar zij opgegroeide, kinderen kreeg en meerdere liefdes op haar pad kwamen.
We ontdekken Beijumers die hun omgeving mooier maken. Mensen die groentes verbouwen, tuinen onderhouden en troep opruimen. Ook ontmoeten we Marie-Josée die een recept uit Congo bereidt: kip met pindasaus. Niks afgepaste porties, koken doe je volgens haar op gevoel.
Beijum blijkt een belangrijk knooppunt.
Verder wordt duidelijk dat Beijum allerlei bijnamen heeft, zoals 'groene wijk', 'probleemwijk', 'verdwaalwijk', 'kinderwijk' en 'bloemkoolwijk'. De laatste naam is nieuw voor mij, maar gelukkig wordt dat op het toneel verder toegelicht, door middel van een... bloemkool.
Wanneer je een bloemkool opensnijdt en de roosjes afzonderlijk bekijkt, wordt de opbouw van Beijum duidelijk: slingerende straten heerden rondom een groen hart. Beijum wordt dan ook liefdevol 'knooppunt tussen Stad en Ommeland' genoemd.
Op het podium zijn verschillende uitingen te ontdekken: dans, sketches, poëzie, toneel, spoken word, muziek, film en kostuums. Wat bewondering oproept, is dat een aantal wijkbewoners hun hart op het toneel durven te tonen.
Persoonlijke verhalen, belevenissen en dromen…
Een man en een kind hebben zich samen verstopt in een grote wolf; een fantasierijk beeld dat maker Philipp Cahrpit en de zevenjarige Sabrina samen neerzetten. Het kind zit verstopt in de volwassene of misschien toch ook andersom? Ze zijn energiek en spelen met hun verschillen in lengte. Beide zijn aan elkaar gewaagd en delen de nodige plaagstootjes uit.
Intiem is de muzikale performance over het moederschap, gemaakt onder begeleiding van Lotte Lohrengel. Met liefdevolle verhalen over moeders en kinderen. Maker Nina Wijnmaalen laat samen met Babaddaar de dromen uit Beijum zien over Damascus. Hoe was deze Syrische stad en hoe zou deze in de toekomst kunnen zijn? Dit leidt tot een mooi, verstild beeld op het podium.
Met zeven Beijumers in uiteenlopende leeftijden heeft maker Juersson Hermanus een choreografie gemaakt over contact: hoe je elkaar daarin kunt kwijtraken en hoe je elkaar weer terugvindt. Afgelopen maand vertelde hij in een interview dat contact hebben en samen bewegen opeens niet meer vanzelfsprekend waren door COVID-19. Dat element denk ik ook terug te zien in deze performance: afstand nemen en elkaar weer opzoeken. De dansers bewegen krachtig en met vertrouwen.
Overdonderend zijn de zes jongeren die samen met Peerke Malschaert aan hun performance hebben gewerkt en nu het podium innemen. Op een catwalk laten zij, versterkt door zeer ongebruikelijke kledingstukken, zien wie zij zijn. De een draagt een topje van bodypaintverf, terwijl ze een gigantische penis showt. Een ander is uitgerust met een kostuum vol lange haren. Een man beweegt zich in een witte tutu. Alle zes durven uit hun comfortzone te stappen en hun eigen kwetsbaarheden tentoon te stellen. Over lef gesproken…
De achterliggende verhalen uit Beijum, soms groots en soms wat intiemer neergezet op het podium, komen binnen. Daarnaast maakt De Wijk De Wereld duidelijk dat we, ondanks COVID-19, weer in de Stadsschouwburg mogen zijn. Hopelijk wordt deze plek voor iedere Groninger - en wijk - een toegankelijke huiskamer.
Makers De Wijk De Wereld 2020
Lotte Lohrengel
Peerke Malschaert
Philipp Cahrpit
Nina Wijnmaalen i.s.m. Babaddaar
Juersson Hermanus
Janco van Barneveld
Karin Noeken
Jantien Kurpershoek
De Wijk De Wereld is een samenwerkingsproject van Stichting De Wijk De Wereld en SPOT Groningen. Op de site van SPOT Groningen is meer informatie te vinden over makers, deelnemers en partners.
Foto's: © Reyer Boxem