Het Noorderzon festival in Groningen is alweer afgelopen. Toch stuiter ik nog steeds een beetje na. Zoveel indrukken, zoveel mensen, zoveel geuren, zoveel moois, zoveel dingen die ik niet helemaal begrijp... Maar vooral: verwondering.
Als ik op het terrein van Noorderzon rondloop, dan beginnen er allerlei ideeën te borrelen. Dat komt vooral door de prachtige omgeving en de bijzondere mensen die ik mag ontmoeten.
De meeste theatervoorstellingen bekijk je binnen, tussen vier muren. Wat valt er eigenlijk te ontdekken als het podium naar buiten wordt verplaatst en de grens van een fysieke muur verdwenen is? Ik verliet de Groningse provinciegrens om een dag te kijken bij FestiValderAa: een festival in de Drentse natuur.
Bezoekers van Clash, ooit begonnen als eindfeest van Jonge Harten, kunnen de hele avond voorstellingen en workshops volgen in het Grand Theatre.
Drie avonden lang zijn in totaal maar liefst twaalf theatergezelschappen te zien, telkens op een geheime locatie in de stad. Hun voorstellingen werden speciaal gemaakt of aangepast voor Het Verbond Groningen. Er zijn vier verschillende routes, met ieder drie performances. Wij lopen of fietsen mee met deze routes. Ikzelf begin comfortabel in de binnenstad. Met optredens van Ada and Olympia, Het Peloton en Jan Veldman.
Op 25, 26 en 27 september 2020 waren in totaal maar liefst twaalf theatergezelschappen te zien, telkens op een geheime locatie in de stad. Hun voorstellingen werden speciaal gemaakt of aangepast voor Het Verbond Groningen. Vlak voordat dit evenement van start ging, waren wij aanwezig bij de repetities van drie theatergroepen. Ook namen we een flitsinterview af.
Ik wil en moet beginnen met de bedenkers en uitvoerders van Het Verbond Groningen een enorm compliment te maken. Ga er maar aan staan: in twee maanden tijd een theaterevenement van formaat bedenken en uitvoeren. Anniek Akkerman, Tim van der Molen, Jolien Akkerman en Siebren de van der Schueren hebben het gefikst!
Drie avonden, twaalf voorstellingen en vier verschillende theaterroutes. Het Verbond is erin geslaagd om in deze rare tijd een unieke beleving neer te zetten. Op een regenachtige zondagavond ga ik de derde route wandelen. Ik weet alleen mijn startlocatie, niet welke voorstellingen ik ga bekijken.
Ik ben voor een tweede dag te gast bij Het Verbond Groningen. In mijn vorige verslag heb ik de bedenkers en uitvoerders al een enorm compliment gemaakt. Ik ga heerlijk in herhaling vervallen: Anniek Akkerman, Tim van der Molen, Jolien Akkerman en Siebren de van der Schueren hebben het gefikst!
Geheel in 2021-stijl interview ik PR coördinator Welmoed van den Bergh en secretaris en kamercoordinator Ilse Giesbers van Stukafest Groningen via Skype. Ik ben benieuwd naar deze coronaproof editie van Stukafest.
Vlak voordat de voorstelling begint, sta ik nog even in de tuin van VRIJDAG Muziekschool te praten, met bekenden en mensen die ik minder goed ken. Zo'n woordenuitwisseling verloopt makkelijk en vanzelfsprekend. Nog geen vijf minuten later is de situatie totaal anders...
Lang, te lang, geleden kon ik mijn tanden zetten in een verslag voor Theater 050. Over de afgelopen anderhalf jaar ga ik het dus niet hebben. Noch over de nieuwe regels, voorwaarden en wat al niet meer waarop 'we weer mogen'. Buitel allemaal maar heerlijk over elkaar heen. Ik wil er een fijn verslag van maken.
Dat rijmt: de aanwezigheid van de Goedheiligman in ons land werkt aanstekelijk. Ik neem een flinke duik in de programmering van het Jonge Harten Festival. Een negendaags theaterfeest met als missie en visie: een betere toekomst door het verenigen van de nieuwe generatie door middel van theater. Want als er een groep is die het verschil kan maken, dan is het de nieuwe generatie (12-29 jaar). Het thema van deze editie 2021 is 'Future is coming'.
De uitdaging gaat beginnen: een marathon-theatervoorstelling van ruim vijf uur! Die uitdaging heet Trojan Wars. Een productie van Het Nationale Theater (HNTjong) en onderdeel van Theaterfestival Jonge Harten 2021. Officieel begint de voorstelling om 17.00 uur, maar enkele dagen geleden kreeg ik de uitnodiging om vooral ook de 'experience' vooraf niet te missen in de diverse foyers. Aanvang: 16.15 uur. Het einde van de voorstelling staat gepland om 22.15 uur.
Een broer en zus komen elk jaar in mei een dag samen in het ouderlijk appartement om hun overleden vader te gedenken. Samen koken, eten en praten. Er is een altaartje met een fiks portret van de man zaliger geflankeerd door kaarsen. Broer en zus zitten aan de keukentafel. Zij worstelt met een loopneus: het gevolg van een allergie. Hij is druk op zijn mobieltje en drinkt bier. Het is vier uur in de morgen. Zij is als altijd vroeg op, hij heeft zijn bed nog niet gezien.
Het spannende aan wekelijks nieuwsbrieven in je inbox is dat je geattendeerd wordt op allerlei initiatieven welke niet maanden van te voren in uitladders of in seizoenbrochures staan aangekondigd. Zo lees ik dat het Weekend Break Festival aanstaande is.
Het Noorderzon Festival is weer losgebarsten. Meer dan ooit keek ik ernaar uit. Want de weergoden zijn dit jaarlijks festival meest goedgezind. Ik verlangde na een paraplu-juli heel erg naar een parasol-augustus. En het wonder geschiedt: het is zomer!
Op een warme zondagmiddag laat ik mij onderdompelen in twee aangrijpende verhalen. Bij de ene voorstelling, over het ontstaan van leven, wordt geen woord gesproken. Via muziek en beelden laten meerdere muzikanten een verhaal ontstaan. De andere voorstelling is een persoonlijk verhaal over verlies. Het verhaal wordt op een serieuze en grappige wijze gebracht door één artiest. Twee korte voorstellingen over het leven, maar vooral: over de kwetsbaarheid ervan.
Op het programma staat Sado van Tomoko Mukaiyama. Een traditioneel Japans poppentheater waar volgens de beschrijving de verhaallijnen van Goede Tijden, Slechte Tijden niets bij is. De naam van dit type poppentheater is Joruri en het mixt realiteit met komedie, boeddhisme, muziek en 3d Anime.
Op Noorderzon ben ik te gast bij een voorstelling van de Vooropleiding van Garage TDI. Maar liefst vier korte voorstellingen worden gepresenteerd onder de noemer van Box Xperiment. Ik beleef 'De Blinde Herder': een vertelvoorstelling over de historische slag bij Ane.
Een paar dagen na het zien van de voorstelling Made in China 2.0 staar ik naar een wit scherm. Wat moet ik hier van maken? Wat kan ik eigenlijk publiceren en wat niet? De achterliggende gedachte achter deze productie is helder: meer dan duidelijk zelfs. De voorstelling heeft mij geraakt, in meerdere opzichten. Er valt van alles te vertellen, maar er is een groot bezwaar.
Iris is aan het wachten. Niet alleen op de komst van het publiek, maar vooral op haar vriend die uit het buitenland komt. Hij kan op ieder moment aanschuiven voor het eten. Zij zijn al samen sinds de middelbare school en niks kan kapot. Alhoewel?
Mijn eerste containervoorstelling van vandaag is die van Teddy's Last Ride: een dans- en performance gezelschap gevestigd in Groningen. Met een multidisciplinaire aanpak vertellen ze verhalen door middel van dans, beeldende kunst en pop.
Om de Kanaaltunnel onder water over te steken, moet je 38 kilometer afleggen. Als je die afstand kunt hardlopen binnen vijf uur, over het spoor, dan ren je de vrijheid tegemoet. Vijf uur precies: dat is de tijd tussen de laatste trein van de avond en de allereerste trein van de ochtend. Ben je te laat, dan is alles voorbij. Een echtpaar uit Iran besluit om deze ultieme poging te wagen.
Het is geen kinnesinne: een show maken en vooral neerzetten in een container van 5,9 bij 2,4 meter. Waarvan de het grootste gedeelte bestemd is voor…publiek! Dan blijven er iets meer dan vier vierkante meters over voor de spelers. Daar hebben deze zes talenten van de Noorderlingen meer dan genoeg aan.
Derde generatie na de oorlog zijn en je leven danken aan je opa en oma. Waarschijnlijk hebben je grootouders een oorlog overleefd. Met deze gewaagde uitspraak door regisseur Celso Giménez begint de voorstelling 'Zombie Girls'.
'Preview: Zienderogen' is de laatste containervoorstelling die ik ga beleven. Over de vraag: wat te doen als de tijd je dreigt in te halen? Een voorstelling over eindeloze mogelijkheden, onrust, veranderingen, sleur en gladde benen… Gezelschap 'DE MEIDEN van toen' geeft het publiek een half uur van hun tijd. Om te praten, zingen, lachen en even stil te staan bij het leven. Tijdens Noorderzon zijn voor het eerst scènes te zien uit hun nieuwste voorstelling.
Kun je een voorstelling maken van een uur, met een stel ventilatoren, een aantal platen piepschuim en jezelf? Maker Andrea Salustri gaat die uitdaging aan. In MATERIA verkent hij de geheimen en de mogelijkheden van piepschuim. En dat niet alleen: op het Atlas podium laat hij dit materiaal tot leven komen.
In de Poolse stad Szczecin wordt in september 2021 een sociaal bedrijf opgericht: JaWa. Het is een plek waar medewerkers kunnen werken op hun eigen tempo. Theatermakers Janek Turkowski en Iwona Nowacka komen als buren in contact met de organisatie en deelnemers. Dat levert indrukwekkende filmbeelden op. In de Lutherse Kerk vertellen zij over hun observaties.
Het bijbelverhaal over Sodom en Gomorra heeft op mij altijd een woeste aantrekkingskracht gehad en gehouden. Performer/theatermaker Arno Verbruggen (hen/hun, Brussel 1997) maakte en speelt 'Sodom'. In een container: mijn favoriete mini-Carré. Ik ga mijn eerste Noorderzon voorstelling van dit jaar beleven.
Het is zaterdagmiddag, broeierig warm, als ik in de container van Collectief Aap in een Aquarium duik. Deze voorstelling is helemaal uitverkocht. Bij binnenkomst voel ik mij als een sardientje in een iets te klein blik. Blijkbaar ben ik niet de enige die bereid is om alle geheimen van het leven tot mij te nemen. Gaat dit lukken? Dat is de vraag.
Als je op Noorderzon naar een containervoorstelling gaat, dan blijft het altijd een verrassing wat je voorgeschoteld krijgt. Garage TDI heeft voor zichzelf een extra uitdaging toegevoegd. Onder de naam 'BOX Xperiment' zijn in totaal acht voorstellingen te beleven. In hun container ga ik twee keer experimenteren.
Reünies zijn met grote regelmaat uitgangspunten voor toneelstukken, films en meer. De trouwerij van een achterneef, de dood van oma of suikeroom, een lustrumverjaardag of -bruiloft van die of gene: er is altijd een reden om familie en intimi na lange tijd weer eens te verleiden tot samenkomen. En zin of tegenzin: uitnodigingen worden geaccepteerd. Het weerzien begint meest hartelijk of in elk geval beleefd vriendelijk. Maar bij de eerste borrel wordt gedregd naar ouwe koeien, de sfeer verpest.
"We nodigen je uit voor een exclusieve conferentie van vergeten maskers en geheime genootschappen. De betoverende soloperformance van Matías Umpierrez ontleedt onze obsessie om onszelf te (ont)worden." Deze tekst uit de aankondiging van het Noorderzon Festival is wervend en nog te bevatten. De bijbehorende foto is van een intrigerende schoonheid. Ik wil dit beleven!"
Na het scannen van mijn toegangskaartje stap ik binnen in een andere wereld. De ruimte staat vol rook. Alsof de jaren negentig weer zijn teruggekeerd. Ik krijg een drankje aangeboden, ik kies voor jus d'orange. Verderop staat een tafel die vol staat met zakjes chips, doosjes tissues en flessen wijn. Of ik daar wil komen zitten, tussen de vijf performers? Wacht even. Dit gaat wel heel snel allemaal.
Het is een aantal van u vast wel eens gebeurd: je staat voor een bananendoos vol pluizige en krioelende snoezigheid en weet binnen tien seconden: die wordt het! Niet de brutaalste, niet de bijdehandste, of mooiste, luidste, ook niet de meest schuwe. Waarom dan die ene? Die steelt meteen je hart. Deze zit afwachtend maar alert op het kontje met dat innemende koppie en die oceaanblauwe oogjes nieuwsgierig schuin omhoog en je weet: die neem ik!
Kerstmis, de tijd van het jaar wat voor mij niet vroeg genoeg kan beginnen. Ik hou van de fonkelende lichtjes, mooi versierde bomen, leuke prullaria en ja, ik kijk stiekem ook alvast een kerstfilm in de zomer. Ook heb ik mijn adventskalender voor dit jaar al bijna uitgezocht.
In het laatste weekend van Noorderzon mag ik even tot rust komen in de container van Carin & van der Wijk. Hier zit Oblomov in zijn zetel niks te doen. Naast hem ligt een boek dat serieus kans maakt om nooit gelezen te worden. Oblomov wil geen gedoe in zijn leven. Daarom wordt het lastig om te trouwen met zijn geliefde Olga. Weet Olga hem toch nog te activeren?
Al een aantal dagen loop ik als vrijwilliger rond bij Noorderzon en werk bij de crewbalie, vlakbij de keuken. Telkens zie ik een paar jongeren doorweekt rondlopen in regenlaarzen om een aantal emmers met water te vullen. Ik weet dat zij van De Noorderlingen zijn en in een container spelen. Daarom ben ik ontzettend nieuwsgierig als ik weet dat ik naar hun voorstelling mag gaan.
'Het levenswerk van een middelmatige actrice' is mijn allereerste containervoorstelling op Noorderzon en ik heb er zin in. Buiten probeert men nog steeds tickets te verkopen met de vraag: “Wil je een middelmatige voorstelling zien?” Ik stap de container binnen en strijk neer op een bankje. We moeten net zolang schuiven tot we kont aan kont zitten. Dit had ik niet helemaal verwacht van een containervoorstelling.
Het valt mij op dat er pontificaal voor het podium een radio uit de jaren tachtig op een paaltje staat. Als de voorstelling begint, pakt een zangeres de radio en draait aan de zenderknoppen, met luide storingstonen als gevolg. Ze houdt de microfoon ervoor. Auw, dat doet pijn aan je oren of komt dat omdat de zangeres naast mij staat? Het roept herinneringen op aan vroeger. De radio geluiden gaan over in muziek van de voorstelling.
Op de eerste avond van Jonge Harten 2024 staat 'Het Spektakeltje' geprogrammeerd. Een voorstelling over de samenhang van dingen. Over hoe alles in ons universum met en rond elkaar beweegt. Want ja: terwijl ik naar deze voorstelling kijk in het Grand Theatre, gebeuren er ook veel andere dingen in de wereld. Op dit moment overlijden mensen en worden er baby's geboren. En is er iemand in Japan bezig met het verven van een kimono.
Op haar slaapkamer ontdekt Lulu een zwart gat. Een draaikolk die alles opzuigt en weer uitspuwt. Het kwam tevoorschijn nadat haar vriend Snipper op een onverwacht moment hun verkering uitmaakte. Terwijl het dagelijks leven voor iedereen doorgaat, blijft Lulu achter met haar vragen, boosheid en een gebroken hart.
Het is een gure maandagavond. Ik ben te gast in de Stadsschouwburg in het kader van Jonge Harten Festival. Konvooi speelt de in de pers bejubelde voorstelling 'High Rise'. Gebaseerd op de roman van J.G. Ballard uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. Er is een woontoren uit de grond gestampt. Veertig verdiepingen hoog maar liefst. De bovenste etages bevinden zich zo’n beetje in de hemel.
"Ik wil, ik wil, ik wil en ik wil…" Het houdt niet op. Het dramt, ramt maar door net als de single 'Ich will' van het derde album ‘Mutter’ van de Duitse band Rammstein. Ik ben te gast in het Grand Theatre. Bij de voorstelling 'Desire' van Louis Janssens. Onderdeel van het Jonge Harten Festival.
In Theater de Machinefabriek duik ik, samen met een jong en nieuwsgierig publiek, onder in de wervelende chaos van OSSO. Deze voorstelling van Priscilla Vaudelle barst van energie. 'Osso' is Surinaams voor huis. De voorstelling toont het leven van een gebroken gezin. Het geeft niet alleen een inkijkje. Het schetst een wereld die balanceert tussen pijn en humor, met een verrassende knipoog naar hoop.
Zondagmiddag: ik ga naar de tentoonstelling van de Groningse wetenschapper/kunstenaar Felix Hess in Pictura. Componiste en geluidskunstenares Huba de Graaff geeft een soundscape-concert. En dat alles in het kader van het festival Soundsofmusic.
Dit jaar is het honderd jaar geleden dat schrijver Franz Kafka (1883-1924) overleed. Welke betekenis kunnen wij nu halen uit zijn werk van toen? Die vraag komt aan bod op festival Soundsofmusic, waar een 'Kafka-avond' te beleven is. Met muzikale performances, een gesprek met schrijver Arnon Grunberg en een Kafka-expositie. Na honderd jaar is het werk van Kafka nog steeds legendarisch, maar dat had zomaar anders kunnen zijn…
In het Grand Theatre mocht ik naar The Four Note Opera van de Nederlandse Opera Studio. Het is een minimalistisch stuk met vijf operazangers die slechts vier noten gebruiken. Zij zingen over de structuur van de opera en geven hier een plagerig commentaar op.
© 2018-2025 Alle Rechten voorbehouden | Disclaimer | Privacy statement